قطب جشنواره‌هاي شرق مي‌شويم
رضا ميركريمي، امير اسفندياري و عليرضا شجاع‌نوري از مديران سي و چهارمين جشنواره جهاني فيلم فجر جزئيات برگزاري اين رويداد سينمايي در ارديبهشت سال ۹۵ را تشريح كردند. به گزارش مهر، نشست خبري سي و چهارمين جشنواره جهاني فيلم فجر با حضور رضا ميركريمي دبير جشنواره، رضا كيانيان رئيس كاخ جشنواره، امير اسفندياري معاون امور بين‌الملل و عليرضا شجاع‌نوري دبير جلسه و دبير نشست‌هاي رسانه‌اي جشنواره صبح دیروز هجدهم اسفندماه در محل پرديس چارسو برگزار شد. در ابتداي اين نشست رضا ميركريمي دبير جشنواره گفت: ماه‌ها پيش مسئوليت برگزاري اين جشنواره را به من پيشنهاد دادند و من تنها به اين شرط پذيرفتم كه بتوانم در ارتقاي جايگاه سينماي ملي كمك كنم، كاملا مستقل باشم و حضور من كمك به يك رويداد فرهنگي و هنري باشد كه بخش بين‌الملل آن دستخوش مشكلات و تغييرات زيادي شده بود، به گونه‌اي كه برخي از دوستان دچار ترديد شده بودند كه آيا مي‌توان اين جشنواره را به صورت بين‌المللي برگزار كرد يا خير؟ وي ادامه داد: هدفمند كردن اين جشنواره هدف اصلي من به شمار مي‌رفت و سعي كردم از تجربه كساني كه در گذشته تجربه برگزاري بخش بين‌الملل سينما را داشتند، استفاده كنم. مهم اين بود كه براي برگزاري اين جشنواره شيوه اجرايي مناسب و مخاطب هدف داشته باشيم و بدانيم آيا مخاطباني كه براي اين جشنواره در نظر گرفته شده‌اند با اهداف جشنواره مي‌خواند يا خير؟ به همين دليل بايد دوره‌هاي قبلي جشنواره را بررسي مي‌كرديم و اين مساله به درستي و با همكاري دوستان صورت گرفت. ميركريمي بيان كرد: در كنار جشنواره ملي فيلم فجر كه يك آيين و جشن مردمي است، بخش بين‌الملل آن به صورت جداگانه برگزار مي‌شود و در چنين شرايطي لازم است كه اين بخش به صورت تخصصي تر برگزار شود و به سمتي برود كه جامعه تحصيلكرده، علاقه‌مند و محقق به عنوان مخاطب اين جشنواره حضور داشته باشد. دبير سي و چهارمين جشنواره جهاني فيلم فجر ادامه داد: در اين دوره سعي كرديم كه بسياري از تشريفات پرهزينه را كنار بگذاريم و با هزينه كمتر جشنواره مناسبي را برگزار كنيم. با اعتماد به نفس مي‌گويم كه سينماي ايران يك سينماي جهاني است و با توجه به موقعيتي كه دارد، نيازي نيست كه مانند بسياري از جشنواره‌هايي كه در منطقه برگزار مي‌شود و براي جذب مخاطب هزينه‌هاي بسياري پرداخت مي‌كند، هزينه زياد و گزافي را پرداخت كند چراكه سينماي ايران و اين جشنواره جايگاه مناسبي پيدا كرده است. وي تاكيد كرد: خوشحالم كه با موقعيت جديدي كه كشورمان در آن قرار گرفته است، استقبال خوبي از اين جشنواره صورت گرفته و مهمانان قابل توجهي در اين جشنواره حضور خواهند داشت. ميركريمي ادامه داد: مي‌خواستم يك كار تيمي مناسب براي برگزاري اين جشنواره انجام دهم به همين دليل از همه كساني كه تجربه و فعاليت بين‌المللي داشتند دعوت كردم تا در كنار من حضور داشته باشند و امروز شاهد حضور جمعيتي از تجربه‌هاي بين‌المللي در كنار من هستيد. دبير سي و چهارمين جشنواره جهاني فيلم فجر با تاكيد بر اينكه مي‌خواهيم جشنواره جهاني فجر ارزان برگزار شود، بيان كرد: هيچ جشنواره بين‌المللي در هيچ جاي دنيا برگزار نمي‌شود مگر اينكه اهداف ملي خود را دنبال كند. اين غلط است كه فكر كنيم براي برگزاري يك جشنواره جهاني، منافع ملي خود را كنار بگذاريم. ما بايد از اين جشنواره به نحو احسن براي ارتقاي اهداف و منافع ملي خود استفاده كنيم.
بخش «دارالفنون» به معناي اردوي استعداديابي
وي در بخش ديگري از صحبت‌هاي خود با اشاره به يكي از بخش‌هايي كه براي نخستين بار به اين دوره از جشنواره اضافه شده است، بيان كرد: بخش «دارالفنون» كه به معناي اردوي استعداديابي در نظر گرفته شده با هدف استعداديابي و برگزاري جلسات پرسش و پاسخ ميان مهمانان خارجي و شركت‌كنندگان جواني است كه يا يك فيلم ساخته باشند و يا تحصيلات سينمايي داشته باشند. اين كارگردان سينما ادامه داد: در ادامه اين بخش با حمايت مدرسه عالي سينما و انجمن سينماي جوان، ۱۰۰ نفر از بچه‌هاي سراسر كشور انتخاب شده و در طول برگزاري اين جشنواره مورد پذيرايي قرار مي‌گيرند. درواقع آن هزينه‌اي كه پيش از اين و در سال‌هاي گذشته براي پذيرايي از مهمانان خارجي صرف مي‌شد به جوانان دانشجوي مستعد در سينما اختصاص داده مي‌شود كه اين بخش توسط مازيار ميري اداره مي‌شود. همچنين در تلاش هستيم تا در سال آينده از كشورهاي همجوار كه چشم ياري به سينماي ايران دارند، دعوت كنيم تا دانشجويان خود را براي حضور در اين جشنواره معرفي كنند. همچنين در بخش ديگري از اين جشنواره، نمايش فيلم‌هاي بخش‌هاي مختلف را براي دانشجويان در دانشگاه تهران خواهيم داشت. ميركريمي با تاكيد بر اينكه برگزاري يك جشنواره بين‌المللي نيازمند يك سازمان است كه معمولا بخش عمده بار چنين سازمان‌هايي بر دوش داوطلبان و علاقه‌مندان به سينما قرار دارد، بيان كرد: ما در تلاش هستيم تا سايتي را راه‌اندازي كنيم و با انتشار يك فراخوان از علاقه‌مندان به سينما به‌ويژه دانشجويان كه حداقل يك زبان بلد باشند، دعوت كنيم تا داوطلبانه با ما در اين جشنواره همكاري داشته باشند. اين روش باعث مي‌شود تا از وضعيت كارمندي خارج شده و جشنواره حالت مردمي‌تري داشته باشد. وي در بخش ديگري از صحبت‌هاي خود تاكيد كرد: امسال علاوه بر برگزاري كارگاه‌هاي آموزشي، بخش مرور بر آثار سينماي فرانسه نيز خواهيم داشت.
جايزه محمد امين (ص)
دبير سي و چهارمين جشنواره جهاني فيلم فجر در بخش ديگر اين مراسم خبر داد: جايزه محمد امين (ص) براي نكوداشت نام پيامبر اسلام در جشنواره جهاني فيلم فجر اهدا مي‌شود. وي در توضيح جوايز و بخش‌هاي مختلف اين جشنواره گفت: پيش از اين در جشنواره بين‌المللي فيلم فجر جايزه مصطفي عقاد داشتيم كه به آثار اخلاقي و با تم مذهبي و ديني داده مي‌شد و ما امسال در جشنواره جهاني فيلم فجر جايزه محمد امين (ص) را به آثار مذهبي و اخلاقي اهدا مي‌كنيم. اين جايزه در ستايش اخلاق و آيين محمدي است.
۱۵ فيلم در بخش «سينماي سعادت»
ميركريمي افزود: امسال يك بخش مسابقه با نام «سينماي سعادت» داريم كه در اين بخش ۳ فيلم ايراني و ۱۲ فيلم خارجي روي پرده مي‌رود كه در هر سانس يك فيلم كوتاه ايراني شامل انيميشن، مستند و كوتاه نيز نمايش داده خواهد شد. دبير سي و چهارمين جشنواره جهاني فيلم فجر يادآور شد: يك بخش ديگر به نام آسيا و كشورهاي اسلامي نيز داريم كه رقابتي نيست. هر چند جوايزي جنبي در اين بخش اهدا خواهد شد. ميركريمي اضافه كرد: همچنين در اين دوره از جشنواره جهاني فجر تنديس طلايي و سيمين به برگزيدگان اهدا مي‌شود كه شامل بهترين كارگرداني، بهترين بازيگر زن و مرد، دستاوردهاي هنري و بهترين فيلمنامه است.
حضور ۱۷۰ تا ۲۰۰ مهمان خارجي
در ادامه اين نشست امير اسفندياري معاون امور بين‌الملل اين دوره از جشنواره، گفت: ميركريمي براي برگزاري جشنواره جهاني فجر تاكيد بر كيفيت مناسب داشت به همين دليل ما به برگزاري جشنواره‌اي با كيفيت بالا توجه بيشتري نشان داديم و تلاش كرديم تا مهمانان خارجي ما از چهره‌هاي شناخته شده و مطرح سينماي جهان باشند. در همين راستا چهار تهيه‌كننده مشهور خارجي كارگاه‌هاي آموزشي را برگزار مي‌كنند و يك مدرس فيلمنامه خارجي، كارگاه فيلمنامه‌نويسي برگزار مي‌كند. همچنين از يك سينماگر صاحب سبك دعوت مي‌كنيم تا در اين جشنواره حضور داشته باشد. علاوه بر آن از مدرس اردوهاي استعداديابي در جشنواره‌هاي بين‌المللي براي حضور در اين جشنواره نيز دعوت مي‌كنيم تا كارگاه آموزشي برگزار كند. بر اساس برنامه‌ريزي انجام شده، بين ۱۷۰ تا ۲۰۰ مهمان خارجي خواهيم داشت. وي با اشاره به برگزاري نوزدهمين بازار فيلم در اين جشنواره تاكيد كرد: با همكاري رضا ميركريمي تلاش كرديم تا يك تعادلي ميان غرفه‌داران ايراني و غرفه‌داران خارجي در بازار به وجود آوريم. در همين راستا ۵۰ غرفه در بازار فيلم برگزار مي‌شود و بيشتر خريداران مهم خارجي در اين جشنواره حضور خواهند داشت كه به بازار سينماي ايران كمك شود. به هر حال نبايد فراموش كرد كه تمركز اصلي در برگزاري چنين جشنواره‌اي روي سينماي ايران است و ما بيشتر روي فروش آثار سينمايي در ايران اصرار داريم. اين مدير سينمايي خبر داد: ما در بخش بين‌الملل ۵ داور خارجي و ۲ داور ايراني، در بخش بهترين فيلم از كشورهاي آسيايي ۵ داور شامل ۴ داور خارجي و ۱ داور ايراني، در بخش بين المذاهب ۲ داور خارجي و يك داور ايراني خواهيم داشت.
بولتن نداريم تا درخت‌ها قطع نشوند
رضا كيانيان رئيس كاخ جشنواره نيز بيان كرد: رضا ميركريمي ايده‌هايي را براي برگزاري اين جشنواره به من پيشنهاد داد كه همين ايده‌ها باعث شد تا من براي حضور در اين جشنواره تمايل داشته باشم. فكر مي‌كنم كه سينماي ايران در شرايط حاضر تنها آلترناتيو مقابل سينماي آمريكا است و به همين دليل بايد يك جشنواره بين‌المللي شرقي برگزار شود كه در اين منطقه تبديل به يك قطب شود. وي گفت: اين جشنواره در طول برنامه‌ريزي‌هاي خود به مساله محيط‌زيست توجه ويژه‌اي نشان مي‌دهد به گونه‌اي كه ما تصميم گرفتيم تا در اين جشنواره هيچ بولتني منتشر نكنيم و اين به آن معناست كه كاغذ كمتري مصرف و درخت كمتري بريده مي‌شود. به جاي بولتن، اپليكيشن‌هايي طراحي شده است كه مخاطبان جشنواره مي‌توانند بر گوشي‌‌هاي خود نصب كرده و از اخبار جشنواره مطلع شوند. اين بازيگر در بخش ديگري از صحبت‌هاي خود تاكيد كرد: در جشنواره‌هاي گذشته بهترين هتل‌هاي تهران براي مهمانان خارجي در نظر گرفته مي‌شد و اين مهمانان براي خبرنگاران و حاضران در جشنواره قابل دسترس نبودند، اما ما در اين دوره همه مهمانان خارجي را در هتل فردوسي اسكان مي‌دهيم كه قلب تهران است. در مسير هتل تا پرديس چارسو نيز ۱۸ موزه معروف ايران قرار دارد كه مي‌توانند از آن بازديد كنند و ما اينگونه فرهنگ و معماري ايراني را به رخ آنها مي‌كشيم. وي در بخش ديگري از صحبت‌هاي خود گفت: كتاب كوچكي به صورت سياه و سفيد منتشر مي‌شود كه همه اطلاعات فيلم‌ها در آن قرار دارد. همچنين از همه دانشجويان كشور به‌ويژه دانشجويان رشته سينما دعوت مي‌كنيم كه در اين جشنواره حضور داشته باشند. دانشجويان مي‌توانند با حضور در پرديس چارسو، يك فرم پر كنند و كارت ورود به جشنواره را دريافت كنند. همچنين براي دانشجويان، كارت غذا نيز صادر مي‌شود.
نمايش فيلم‌هاي خارجي مطابق با ارزش‌ها
امير اسفندياري در ادامه اين نشست گفت:
۱۷ روز اداري تا برگزاري اين جشنواره فرصت داريم و رايزني‌هاي بين‌المللي در حال انجام است و بخشي از مهمانان مشخص است. فيلم‌هايي كه قرار است در اين دوره از جشنواره نمايش داده شود، سعي شده است تا با ارزش‌هاي فرهنگي ما مطابقت داشته باشد و البته فيلم‌هاي روز جهان و توليد ۲۰۱۵ هستند. البته فكر مي‌كنم كه دبير جشنواره بايد تلاش كند تا بخشي از معذورات نمايش فيلم در اين جشنواره را كم كند. رضا ميركريمي دبير جشنواره جهاني فجر بيان كرد: هر كاري را كه قبول مي‌كنم، برنامه‌ريزي بلندمدتي براي آن در نظر مي‌گيرم و اميدوارم بتوانم در دوره‌هاي بعدي اين مسئوليت را داشته باشم، اما من تا امروز نگفته‌ام كه اين جشنواره قرار است از سازمان سينمايي جدا شود و به خانه سينما برود. تنها شرط من براي برگزاري اين جشنواره، اين بود كه استقلال نظر داشته باشم به گونه‌اي كه ما كميته انتخاب نداريم و مسئوليت انتخاب همه فيلم‌ها را خود بر عهده گرفته‌ام. وي در بخش ديگري از صحبت‌هاي خود در اعتراض به يكي از خبرنگاران نسبت به مديريت امير اسفندياري كه منجر به در دسترس نبودن مهمانان خارجي مي‌شود، تاكيد كرد: يكي از افتخارات من اين است كه در اين دوره با امير اسفندياري همكاري مي‌كنم. در اين جشنواره همه‌چيز در معرض ديد است و سعي مي‌كنيم از همه بخش‌هاي اين جشنواره به نحو احسن استفاده كنيم. در بخش بازار نيز سعي كرديم براي تشويق فروش فيلم‌هاي ايراني، كساني كه در دوره‌هاي قبل فيلم‌هاي بيشتري خريده بودند را بدون دريافت هزينه دعوت كنيم تا در بازار حضور داشته باشند و آثار ايراني را خريداري كنند. ميركريمي ادامه داد: خوشبختانه شرايط حاكم در كشور، شرايط ممتازي است كه به پذيرفته شدن دعوت‌هاي ما توسط مهمانان خارجي كمك كرده است. البته نبايد اين را فراموش كرد كه تقاضاهاي زيادي براي حضور در جشنواره از سوي كشورهاي مختلف داشتيم. با هر كدام از مديران جشنواره‌هاي بين‌المللي كه صحبت كردم، تاكيد كردم كه ايران امن‌ترين كشور منطقه به شمار مي‌رود و سينماي ايران در جهان حرف اول را مي‌زند. همچنين ما تلاش مي‌كنيم تا پل ارتباطي ميان سينماي خاورميانه و سينماي جهان باشيم. با توجه به اينكه به دليل شرايط حاكم در خاورميانه، بسياري از فستيوال‌هاي مهم ديگر برگزار نمي‌شوند، اين جشنواره مي‌تواند تاثير قابل توجهي داشته باشد. وي در بخش ديگري از صحبت‌هاي خود تاكيد كرد: ارزان برگزار كردن جشنواره به اين معنا نيست كه ما نمي‌خواهيم جشنواره هدفمند داشته باشيم، اگر برنامه‌ريزي مناسبي صورت گيرد، مخاطب اصلي جشنواره بين‌المللي وارد عرصه مي‌شود. اين كارگردان سينما در بخش ديگري از صحبت‌هاي خود تاكيد كرد: هر فيلمي كه طي ۱۲ ماه گذشته در ايران توليد شده باشد، مي‌تواند در اين دوره از جشنواره شركت كند. البته اولويت با فيلم‌هايي است كه تا امروز ديده نشده است. ما در اين دوره از جشنواره نمايش فيلم «گاو» را خواهيم داشت و سعي خواهيم كرد كه در سال‌هاي آينده نيز از اين طريق يكي از فيلم‌هاي مهم سينماي ايران را معرفي كنيم. فيلم «گاو» نيز يكي از مهم‌ترين فيلم‌هاي سينمايي ايران است كه عزت‌ا... انتظامي براي نخستين بار در تاريخ سينماي ايران به خاطر بازي در اين فيلم، جايزه بهترين بازيگر را از جشنواره فيلم شيكاگو دريافت كرد. ميركريمي ادامه داد: فيلم‌هايي كه براي اين جشنواره انتخاب مي‌شوند، از استاندارد سينمايي مناسبي برخوردار است و اكثر فيلم‌ها كمتر در جشنواره‌هاي ديگر ديده شده‌اند. ما تلاش مي‌كنيم تا در سال آينده يك منطقه مناسبي را براي برگزاري اين جشنواره تعريف كنيم تا فيلم‌هاي شركت‌كننده در اين جشنواره براي نخستين بار در اين منطقه نمايش داده شوند. وي افزود: بايد رابطه بين بخشي را در جشنواره‌ها توسعه دهيم و نبايد فراموش كرد كه سينما بهترين وسيله براي دريافت سريع و آسان تجربه بشري امروز است. رضا كيانيان در پاسخ به اين سوال كه چرا جشنواره بين‌المللي بايد در يك مركز خريد برگزار شود؟ توضيح داد: من هم دوست ندارم كه اين بخش از فضاي شهر به مهمانان خارجي نشان داده شود اما ما كار خود را مي‌كنيم و شهرداري هم كار خود را. اين شهرداري است كه بايد بگويد چرا چنين مشكلاتي در اين بخش از شهر وجود دارد، اما فكر مي‌كنم با برگزاري جشنواره بين‌المللي در چنين منطقه‌اي، مردم اين منطقه ياد مي‌گيرند كه جشنواره‌هايي از اين دست در چه فضايي برگزار مي‌شود. رضا ميركريمي در بخش ديگري از صحبت‌هاي خود با اشاره به تغيير نام «بين‌المللي» به «جهاني» بيان كرد: واژه «بين‌الملل» يك واژه جديد است كه از دوره قاجار آمده است و اصالت چنداني ندارد و در عين حال به يك واقعيت عيني نگاه مي‌كند، اما واژه «جهاني» به يك حقيقت رهنمون اشاره دارد و به جان جهان ارتباط دارد و مي‌توان گفت كه واژه «جهان» نسبت به واژه «بين‌الملل»، جهان‌شمول‌تر، خوش‌آهنگ‌تر و پر ريشه‌تر است. وي در بخش ديگري از صحبت‌هاي خود در پاسخ به اين سوال كه آيا در جشنواره به فيلم‌هايي با مضمون مسائلي كه امروز در منطقه به وجود آمده مانند رفتارهاي گروه داعش توجه مي‌شود؟، تصريح كرد: طبق هماهنگي‌هاي انجام شده، تعدادي از فيلم‌هايي كه به خوبي به چنين موضوع‌هايي پرداخته‌اند، مورد توجه قرار گرفته و از ميان اين فيلم‌ها، سه اثر سينمايي براي حضور در جشنواره انتخاب شده است. دبير سي و چهارمين جشنواره فيلم فجر در پاسخ به اينكه فيلم سينمايي «فروشنده» به كارگرداني اصغر فرهادي در اين جشنواره شركت مي‌كند يا خير؟ گفت: همه فيلم‌هاي متقاضي در اين جشنواره بايد ثبت‌نام كنند و اگر فيلم «فروشنده» نيز ثبت‌نام كند، در جشنواره حضور خواهد داشت. البته اين باعث افتخار ما است كه اصغر فرهادي در اين جشنواره حضور داشته باشد. در پايان اين نشست با توجه به اينكه داريوش مهرجويي كارگردان سينما به دليل كسالت در مراسم رونمايي از پوستر جشنواره كه مزين به عكسي از فيلم «گاو» ساخته وي است حضور نداشت، فايل صوتي او پخش شد. وي در اين پيام صوتي گفت: از همه حاضران عذر مي‌خواهم كه در اين جلسه شركت نداشتم اما از اين طريق به حجت‌ا... ايوبي برگزاركننده و رضا ميركريمي گرداننده اين جشنواره تبريك مي‌گويم و خوشحالم كه در پوستر جشنواره جهاني فجر، از يك فيلم كلاسيك مانند «گاو» استفاده شده است.