وقتي جوانان احساس آرامش كنند ميتوانند با پدر و مادر خود صحبت كنند بدون اينكه ترسي از طرد شدن، مورد ضرب و شتم قرار گرفتن، مورد تحقير قرار گرفتن و مورد مقايسه قرار گرفتن داشته باشند. در اين صورت آن جوان يا نوجوان، پدر و مادر خود را محرم اسرار دانسته و ارتباط خوبي برقرار ميكند. البته اين نخستين و اساسيترين قدم است. يك مثال واضح اينكه خود ما چرا با يك دوست راحت صحبت ميكنيم ولي با پدر و مادر يا حتي با خواهر و برادر نميتوانيم به راحتي صحبت كنيم؟ چون يك دوست فقط به حرفهاي ما گوش ميدهد و در نهايت براي اينكه ما را آرام كند، همدردي ميكند و حتي يك راهكار هم جلوی پاي ما ميگذارد، چه درست و چه ناخواسته غلط. ولي برخی پدر و مادرها به محض اينكه فرزندشان صحبت ميكند چون نگران هستند كه به نوعي از دستش بدهند شروع به گفتن حرفهايی ميكنند كه ممکن است فاصلهها را بيشتر كند و فرزند براي اينكه جايگاه خود را در خانه از دست ندهد و مورد سرزنش قرار نگيرد، ترجيح ميدهد با همان دوست راحت باشد و دردودل كند! اگر شما از آن دسته والديني هستيد كه ميخواهيد ارتباط خود را با فرزندتان قويتر كنيد، ما در اينجا نكاتي را برايتان آوردهايم كه با عمل به آنها رابطه شما تقويت خواهد شد.
درك كنيد كه بچهها تحت تاثير والدينشان هستند
باور كنيد يا نه، بچهها اول از همه به والدين خود نگاه ميكنند و براي زندگي از آنها الگو ميگيرند. تاثيري كه والدين بر رشد شخصيت كودك خود ميگذارند پنهان اما واقعي است. مثلا زماني كه پسر رفتار پدر خود را با مادرش ميبيند، احترام (يا بياحترامي) به زنان را ياد ميگيرد و اينكه مرد و زن چگونه باید با مشكلات دست و پنجه نرم كنند. حال كه از اين تاثير آگاهيد، به رفتار خود عميقتر فكر كنيد.
شخصيت فرزند خود را بشناسيد
اگرچه شكلگيري شخصيت فرزند در دستان والدين است، اما به هر حال محيط بيرون حال مدرسه باشد يا محيطهاي دوستانه نقش مهمي را در شكلگيري ابعاد شخصيتي فرزندتان دارد، از اين رو سعي كنيد اين شخصيت را تا حد زيادي واكاوي كنيد. حساسيتهاي فرزندتان را بشناسيد و براي آنها احترام قائل شويد. به دوستان فرزندتان احترام بگذاريد، آنها را جدي بگيريد و اين موضوع را هميشه مدنظر قرار دهيد. همچنين براي تفريح و اوقات فراغت نظر وي را جويا شويد و وي را تا جايي كه مسيرش منحرف نشده آزاد بگذاريد.
از موضع بالا با وي سخن نگوييد
يكي از مهمترين نكات در شكلگيري رابطهاي دوستانه با فرزند اين است كه هميشه آمرانه با وي برخورد نكنيد. مگر ميشود هميشه به فرزندتان دستور بدهيد و در عوض از وي بخواهيد همچون يك دوست با شما صميمی باشد؟ سعي كنيد در كنار موضع يك پدر يا مادر در برخي اوقات با وي نرمتر و صميميتر برخورد كنيد. اگر با موضوعي موافق نيستيد او را به جاي نهيكردن راهنمايي كنيد و هميشه اين اصل را به جاي دستور دادن و امر و نهيكردن انتخاب كنيد و در اولويت قرار دهيد.
علايق مشترك خود را بيشتر كنيد
ممكن است شما به ورزش علاقه داشته باشيد در حالي كه پسرتان از كتاب خواندن در خانه لذت ببرد اما حتما سرگرمي ديگري نيز وجود دارد كه هر دوي شما به آن علاقه داشته باشيد. برای مثال به پيك نيك رفتن. سعي كنيد علائق مشترك خود با فرزندتان را شناسايي كنيد و سرگرميهايي را كه فرزندتان به آنها ميپردازد كشف كنيد تا به وسيله آنها به او نزديك شويد و زمان باهم بودنتان را افزايش دهيد تا ارتباط ميان شما نيز بهتر شود. در فعاليتهايي كه فرزندتان به آنها علاقه دارد - ورزش، موسيقي، هنر، تكنولوژي، سينما و... - مشاركت كنيد.
به فرزندتان اجازه دهيد مستقل بودن را تجربه كند
سعي كنيد فرزندتان را به خانه علاقهمند و او را در مواجه با مشكلات ياري كنيد. اجازه دهيد فرزندتان با حفظ حد و مرزها همراه دوستاناش به گردش برود و تفريح كند. به او اجازه دهيد تا درباره توقعات والديناش حرف بزند و اظهارنظر كند. با اين كار به او ميآموزيد هنگامي كه از خانه و خانواده دور است اظهارنظر و از خود محافظت كند.
ارتباط كلامي مناسب با او داشته باشيد
با فرزندتان ارتباط كلامي مناسب و بجايي داشته باشيد؛ به آن معنا كه با رعايت جايگاه شما به عنوان پدر يا مادر سعي كنيد با فرزندتان حداقل دقايقي از شبانهروز را در خلوت با هم صحبت كنيد و از نقطه نظرات هم باخبر شويد. سعي كنيد در اين محاورات از مشكلات و دغدغههاي احتمالي فرزندتان باخبر شويد و براي آنها حتما راهحلي بيابيد و به راحتي از كنار آنها نگذريد. سعي كنيد قبل از اينكه فرزندتان از شما درخواست كمك كند خودتان به كمك وي برويد و نگذاريد هرگز براي رفع مشكلش به غريبهها رو بزند حتي اگر دوست وي باشد. شناسايي اين موقعيتها تنها در صورتي امكانپذير است كه شما رابطه كلامي مناسبي را با فرزندتان داشته باشيد.
به فرزندتان گوش دهيد
شما نيز از اينكه ديگران حرفهايتان را گوش دهند لذت ميبريد. اگر از همين حالا، قبل از هرگونه قضاوتي اول به حرفهاي فرزندتان گوش دهيد سپس مشكل او را حل كنيد، رابطهاي محكم با او ساختهايد كه تا سالهاي سال باقي خواهد ماند. فرصتي فراهم كنيد كه بتوانيد با او صحبت كنيد. به عنوان مثال با هم به ماهيگيري برويد يا ورزش كنيد. كافي است 25% از وقت خود را به گوش دادن اختصاص دهيد سپس از بودن با فرزندتان لذت ببريد.
خشم خود را كنترل كنيد
هنگام گفتوگو با فرزندتان خشمتان را كنترل كنيد (به عنوان مثال: به آراميگفتوگو كنيد، سعي كنيد رفتار تدافعي نداشته باشيد و به حرفهاي فرزندتان واكنش مثبت نشان دهيد).
امين و رازدار وي باشيد
هميشه رازدار فرزندتان باشيد و اگر هم موضوعي را ميخواهيد به همسر خود بگوييد سعي كنيد مورد را كاملا در خفا مطرح كرده و طوري وانمود كنيد كه واقعا به كسي نگفتهايد. رازداري و اعتمادسازي از مهمترين اركان صميميت با فرزند است چرا كه براي او نخستين نكته در داشتن يك رابطه صميمي با شما اين است كه در وهله اول بتواند شما را همچون دوستي صادق و رازدار بپندارد و اين موضوع همان هنر جلب اعتمادسازي شماست و نه چيز ديگر.
از خودخواهي و خودرأيي پرهيز كنيد
داشتن رابطهاي صميميبا فرزند با خودرايي و خودخواهي جور هرگز در كنار هم قرار نميگيرند. اين به آن معناست كه امكان ندارد شما فردي خودراي و خودخواه در تصميمگيريها باشيد و در كنار آن رابطهاي خوب و مناسب با خانواده داشته باشيد. حتي اگر تصميم شما درست و صحيح است، اما در اكثر اوقات اصل مشورت با اعضاي خانواده را فراموش نكنيد. مخصوصا اگر تصميم مورد نظر درباره فرزندتان باشد حتما به نظر وي گوش كنيد و اگر هم با آن موافق نيستيد، اما به هر حال به آن احترام گذاشته و سعي كنيد با گفتمان آن را
حل كنيد.