همچنان مشترک مورد نظر در دسترس نیست

آرمان امروز| سرويس جامعه| طي چند روز گذشته شبکه‌هاي تلفن همراه براي هزاران نفر از مردم تهراني مختل شده و در شرايطي که تلفن‌هاي همراه برخي از اپراتورهاي با پيش شماره مشخص و شبکه اينترنتي، قطع شده، همچنان مردم از زمان پايان اين شرايط اطلاعي ندارند. مثلا در بخش ايرانسل و پيش شماره 0936، حدود سه روز است که تلفن و اينترنت قطع است. همچنين در اپراتور همراه اول وضعيت بدين شکل است و زندگي و ارتباط مردم که اين روزها اکثر مراوده هايشان به تلفن‌هاي همراه بستگي دارد، سخت شده است. مسئولان پس از چندين ساعت که تلفن‌هاي همراه از دسترس خارج شد، اعلام کردند که دليل اين اتفاق و علت اين اختلال وقوع آتش‌سوزي در يکي از حوضچه‌هاي ارتباطي منطقه 8 مخابرات تهران است و اين عامل ارتباط مخابراتي ثابت و سيار در مناطقي از شهر را مختل کرده است. روز گذشته نيز سايت سيتنا تصويري منتشر کرده که تقريبا مي‌تواند نشان دهد حوضچه اينترنت در داخل زمين است و آتش نشانان در حفره‌اي در داخل زمين که دود از آن بلند مي‌شود، مواد خاموش کننده آتش مي‌ريزند. اين ويدئو در شرايطي منتشر شد که در برخي از شبکه‌‌هاي اجتماعي، موضوع حمله سايبري به شبکه‌هاي تلفن همراه ايران منتشر گرديد. هرچند اعلام شد که با اقدامات فني به‌عمل آمده، تمامي مشکلات به‌وجود آمده براي مکالمه و اينترنت مشترکان تا ساعت 16 به‌طور کامل برطرف شده اما اين حادثه و اتفاق ديگري که اوايل مردادماه بر اثر فرسودگي خطوط و تجهيزات انتقال برق، در شبکه اينترنتي برخي از مناطق تهران رخ داد، سوالات و ابهاماتي درباره اهميت بحث امنيت شبکه و يا خسارتي که به مشترکان و کسب و کارها بابت قطعي ارتباطات وارد شده را مطرح کرده است.

روايت وزير از قطعي اينترنت و تلفن همراه
در اين ميان، روايت عيسي زارع‌پور، وزير ارتباطات درباره کندي اينترنت در روزهاي گذشته، اينگونه است: «هفته اخير دو حادثه داشتيم که يکي در مشهد بود که در اثر قصور پيمانکاران يکي از فيبرهاي نوري قطع شد و موجب قطعي ارتباط چند استان بود که برطرف شد؛ ما اين موضوع را بررسي مي‌کنيم تا با مقصرين احتمالي برخورد شود. همچنين روز دوشنبه يکي از حوضچه‌هاي مخابرات دچار آتش‌سوزي شده بود که ارتباط برخي مشترکين قطع شد و عامل اصلي نيز عدم رعايت اصول کاري و پدافند غير عامل بود و ما موضوع را دنبال مي‌کنيم تا ديگر شاهد چنين اتفاقاتي نباشيم. هم‌چنين اعلام کرديم که شرکت مخابرات بايد ضرر و زيان مشتريان را جبران کند.»
اين صحبت‌هاي وزير ارتباطات در شرايطي مطرح مي‌شود که مردم نمي‌دانند چگونه خسارت خود را دريافت کنند. مسلماً قطعي خطوط تلفن همراه اول خسارت‌هاي زيادي براي مشترکان داشت که صرف نظر از جنبه اقتصادي اگر در حين اين قطعي، فردي در خيابان گرفتاري برايش پيش مي‌آمد و نياز به داروي خاصي داشت و يا ديگري بايد از حال پدر و يا مادر بيمارش باخبر مي‌شد و يا مسافري در گرماي هوا و در جاده‌اي دور افتاده گرفتار شده بود، چگونه بايد مشکل خود را منتقل مي‌کرد؟ با توجه به اينکه اين ماجرا از مصاديق تضييع حقوق عامه نيز محسوب مي‌شد، براي پيگيري بيشتر به دادستاني مشهد مراجعه کرديم. در اين زمينه مشخص شد قاضي سيد هادي شريعت يار؛ معاون دادستان در حوزه پيشگيري از وقوع جرم دادسراي مرکز استان خطاب به مدير عامل شرکت مخابرات منطقه‌اي خراسان رضوي مکاتبه‌اي ارسال و در متن آن اشاره کرده است: با عنايت به اختلال گسترده در شبکه همراه اول  در مورخ 8/5/1401 در سطح شهرستان مشهد ، ضروري است گزارش کاملي از موضوع و علل و عوامل آن به اين معاونت ارسال گردد. ضمن اينکه امروزه با توجه به اهميت شبکه‌هاي ارتباطي در سطح جامعه مي‌بايست تدابير و پيش‌بيني‌هاي لازم در خصوص پيشگيري از اين گونه موارد انديشيده شود تا مشکلات و آسيب‌هاي کمتري به جامعه وارد گردد.

مردم چگونه خسارت بگيرند؟‌
 در اين ميان يک حقوقدان فضاي مجازي با بيان اينکه اگر شخصي احساس مي‌کند بر اثر اختلالات خطوط ارتباطي متضرر شده مي‌تواند مستقيما به دادگاه عمومي مراجعه کند، گفت: سازمان پدافند غيرعامل و مرکز ملي فضاي مجازي بايد به اين مسائل نظارت کنند. محمدجعفر نعناکار، حقوقدان فضاي مجازي اظهار کرد: ما دو سازمان در داخل کشور داريم که متولي زيرساخت‌ها هستند؛ به‌ويژه در حوزه زيرساخت‌هاي فناوري اطلاعات و ارتباطات، داده و در حوزه ارتباطات بين سامانه‌ها و سيستم‌ها که يکي سازمان پدافند غيرعامل و ديگري شوراي عالي فضاي مجازي است که اتفاقا رئيس سازمان پدافند غيرعامل يکي از اعضاي شوراي عالي فضاي مجازي هم هستند.

عدم رعايت پروتکل‌هاي پدافند غيرعامل
اين حقوقدان فضاي مجازي درباره وقوع آتش‌سوزي در حوضچه‌هاي فيبر نوري مخابرات، با بيان اينکه اين حادثه نشان داد پروتکل‌هاي پدافند غيرعامل و مصوبات شوراي عالي فضاي مجازي اصلا رعايت نشده است، افزود: اگر حوضچه‌اي که کابل‌هاي ارتباطي آنجا به هم متصل مي‌شود و در سطح منطقه پخش مي‌شود، به هر دليلي دچار مشکل شود، شما نمي‌توانيد روي شبکه ديگري سوئيچ کنيد. در اين موضوع علاوه بر اينکه مصوبات شوراي عالي فضاي مجازي و پروتکل‌هاي پدافند غيرعامل رعايت نشده، بلکه SLA وزارت ارتباطات که بايد توسط شرکت ارتباطات زيرساخت تامين شود هم رعايت نشده است. نعناکار با اشاره به عدم رعايت SLA، يعني طرح خدمات تضمين‌شده زيرساخت که بايد به اپراتورها جوابگو باشد، گفت که در اين حادثه، اين موضوع رعايت نشده و نه کسي بازخواست مي‌شود. اين در حالي است که در بسياري از کشورهاي دنيا اگر زيرساخت، SLA را رعايت نکند و نتواند خدماتي که کيفيتش را تضمين کرده انجام دهد، بايد خسارت بدهد. حالا سوال اينجاست که اگر مشکلي براي کشور ايجاد شود، مانند حوادث سيل و جنگ، يا اتفاقي مثل حادثه آتش سوزي ديروز، الزام اين مصوبات کجاست؟ چه‌کسي بر اين مصوبات ناظر است؟ در پدافند غيرعامل، ناظر خود سازمان و در شوراي عالي فضاي مجازي، ناظر مرکز ملي فضاي مجازي است، در حالي که آنها تا کنون هيچ بيانيه‌اي نداده‌اند.

عذرخواهي از مردم
سازمان تنظيم مقررات و ارتباطات راديويي به عنوان رگولاتور حوزه ارتباطات در اطلاعيه اي ضمن عذرخواهي از مشترکين بابت مشکلات پيش آمده، اعلام کرد از زمان ايجاد اين مشکل، ضمن بازديد ميداني و گردآوري اطلاعات مربوطه، اقدامات ضروري جهت آسيب‌شناسي موضوع و اعمال مقررات مربوطه در دستورکار قرار گرفته است و اقدامات لازم براي پيشگيري از بروز مشکلات مشابه را از اپراتورهاي ارتباطي پيگيري خواهد کرد. همچنين بر اساس ماده 8 اساسنامه سازمان پدافند غيرعامل کشور، مديريت اجراي ضوابط پدافند غيرعامل با عالي‌ترين مقام مسئول هر دستگاه اجرايي و در استان‌ها به عهده استانداران است.