فرونشست در اصفهان در وضعيت بسيار بحراني
مديرکل دفتر بررسي مخاطرات زمين شناسي و زيست محيطي سازمان زمين شناسي کشور گفت: فرونشست در دشت اصفهان به انتها يا به اصطلاح (مرگ آبخوان) نرسيده اما شرايط بسيار بحراني است. رضا شهبازي در واکنش به صحبت هاي يک کارشناس سازمان نقشه‌برداري که در روزهاي اخير مدعي شد نرخ فرونشست در اصفهان کاهش قابل توجهي داشته و اين کاهش مي‌تواند با مرگ آبخوان و يا اجراي سياست هاي کارگروه ملي سازگاري با کم آبي در ارتباط باشد، اظهار داشت: فرونشست در دشت‌هاي اصفهان بي‌ترديد در شرايط بسيار بحراني است؛ اما به کار بردن واژه مرگ آبخوان موضوعي نيست که به راحتي شود در مورد آن اظهار نظر کرد زيرا در رابطه با اصفهان نيز اينچنين نيست و بايد تلاش کنيم که به اين نقطه نرسد.
وي کاهش فرونشست و وقوع مرگ آبخوان در دشت اصفهان را صحبت‌هاي نادرست دانست و خاطر نشان کرد: واژه مرگ آبخوان سال‌ها پيش در سازمان زمين شناسي کشور به کار برده شد و زماني مي‌گوئيم مرگ آبخوان رخ داده که compaction يا بهم فشردگي در حد نهايت باشد و اگر مرجعي بخواهد اين موضوع را اعلام کند سازمان زمين شناسي است که بگويد آيا آبخواني به نقطه نهايي خود رسيده است يا خير؟!
حدود 50 درصد آبخوان اصفهان آب دارد
مديرکل دفتر بررسي مخاطرات زمين شناسي و زيست محيطي سازمان زمين شناسي و اکتشافات معدني کشور ابراز داشت: واژه‌هايي مانند مرگ آبخوان يا ورشکستگي آبي، واژه‌هاي سنگيني است و بايد با احتياط از آنها استفاده شود؛ مخزن آبخوان اصفهان هنوز 40- 50 درصد آب دارد و براي اين آبخوان اصطلاح مرده و از بين رفته به کار نمي‌برند. شهبازي با بيان اينکه بايد تلاش کنيم تا آبخوان اصفهان را به تعادل برسانيم، ادامه داد: با به کارگيري واژه مرگ آبخوان درباره اصفهان موافق نيستم آن هم در در اين مقطع به خصوص؛ زماني حدود 15 -20 سال پيش کارشناسان قديمي ما از اصطلاح مرگ آبخوان استفاده کردند که مردم و مسئولان حساس شوند در حالي که دشت اصفهان خوشبختانه از يک زاويه به انتها نرسيده ولي شرايط بسيار بحراني است. وي اضافه کرد: براي مثال ممکن است در دشت مهيار به اين نقطه رسيده باشيم ولي دشت مهيار يک دشت کوچک و محدود است و با دشت اصفهان- برخوار فرق دارد. مديرکل دفتر بررسي مخاطرات زمين شناسي و زيست محيطي سازمان زمين شناسي و اکتشافات معدني کشور تصريح کرد: اين سازمان يکي از اعضاي کارگروه ملي سازگاري با کم آبي است که موضوع فرونشست را پيگيري مي‌کند، از سوي ديگر بايد توجه داشت يکي از لايه‌هاي اطلاعاتي ما (نرخ فرونشست) است که سازمان نقشه برداري کشور، دانشگاه‌ها و … نيز در اين رابطه مي‌تواند به ما کمک کند اما با بررسي يک بُعد که نمي‌توان در خصوص لايه‌هاي اطلاعاتي مختلف درباره فرونشست به جمع بندي رسيد. شهبازي با بيان نرخ فرونشست، کاملاً متغير است، خاطرنشان کرد: معمولاً در رسانه ها از بيشينه نرخ فرونشست استفاده مي‌شود؛ ميانگين فرونشست در دشت‌هاي مختلف کشور بين پنج تا هفت سانتيمتر در سال است اما فرونشست بر اساس بيشينه نرخ آن بيان مي‌شود و بيشينه نرخ فرونشست در استان اصفهان در محدوده شهر اصفهان سال گذشته تقريباً 18 تا 18.5 سانتي متر بوده است که اين ميانگين داده هاي سازمان ما با GPS هاي نصب شده در سطح شهر به دست آمده و با داده‌هاي ساير ارگان ها مطابقت داشته است. به گفته وي بيشينه‌هاي فرونشست زمين فصل به فصل و دوره به دوره متغير است و ممکن است يک دوره کمتر شود اما مساحت بيشتري را در برگيرد يا نشست در يک نقطه کم و در نقطه ديگري بيشتر شود.
خطر فرونشست اصفهان در بيشينه نرخ فرونشست نيست
مديرکل دفتر بررسي مخاطرات زمين شناسي و زيست محيطي سازمان زمين شناسي و اکتشافات معدني کشور تاکيد کرد: از اين رو نرخ فرونشست، اعدادي نيست که بخواهيم خيلي روي آن ها متمرکز شد زيرا مسئله اصلي خطر فرونشست در اصفهان را اصلاً در بيشينه نرخ فرونشست نمي‌بينيد. شهبازي افزود: در ميدان نقش جهان اصفهان فرونشست ممکن است دو تا سه سانتي متر در سال باشد ولي ما در اين نقطه شاهد ناهمگني در بين نرخ فرونشست و جنس ذرات زمين هستيم و اينجاست که نشست نامتقارن اتفاق مي‌افتد و نشست نامتقارن درز، شکاف و ترک روي سازه‌ها ايجاد مي‌کند.