بانک ها روياي ساخت 4 ميليون مسکن را بر باد مي دهند

آرمان امروز: با تشديد التهابات بازار مسکن و گراني‌هاي افسار گسيخته، دولت در چند نوبت تلاش کرد تا با ارائه بسته هاي حمايتي و تنگتر کردن دايره فعاليت مشاوران املاک بخشي از سوداگري‌ها بازار را کنترل کند اما علي رغم تمامي اين تمهيدات بازار تحت تاثير کاهش توليد و عرضه قرار داشته که به گفته فعالان اين حوزه در 18 سال اخير بي سابقه بوده است . حال علاوه بر سياست‌هاي کنترلي به نظر مي‌رسد وعده ساخت 4 ميليون واحد مسکوني که از آن تحت عنوان نهضت ملي مسکن ياد مي‌شود نيز با شکست مواجه شده است به گونه‌اي‌ که نه تنها رئيس جمهور در آخرين دستوراتي که در اين زمينه صادر کرده از واگذاري زمين به مردم به شرط ساخت خبر داده، بلکه وزير راه و شهرسازي نيز از عدم انجام تعهدات بانک‌ها خبر داده که به گفته رستم قاسمي مي‌تواند اجراي نهضت ملي را با مشکل مواجه کند . در واقع  اين عضو کابينه در آستانه جشن يک سالگي دولت صراحتا از شکست روياي مسکن خبر داده که بيشترين دلايل ان را بايد در ناترازي سيستم بانکي و عدم امکان انجام تسهيلات تکليفي جستجو کرد . موضوعي که بررسي‌ها نشان داده در نتيجه کسري بودجه ساختاري دولت و استقراض غيرمستقيم از منابع بانک‌ها رقم خورده است . حال سيدابراهيم رئيسي با آگاهي از چالشي که در طرح نهضت ملي مسکن با آن مواجه است سعي دارد تا از طريق واگذاري زمين به خود مالکي‌ها، بخشي از فشار را با استفاده از ظرفيت‌هاي بخش خصوصي و متقاضيان شخصي پوشش دهد . اما آنچه در اين ميان حائز اهميت است تکيه وعده مسکني دولت سيزدهم بر تسهيلات بانکي بوده که در اين راستا حتي بانک‌ها را ملزم به تخصيص سهم 20 درصدي تسهيلات به بخش مسکن کرده است اما تبعات ناشي از اصلاحات اقتصادي و رکورد شکني تورم باعث شده،  تا پول قدرتمند به جاي سپرده‌گذاري در بانک‌ها به سمت بازارهاي سوداگري هدايت شود که خود عاملي ديگري در تشديد ناترزاي بانک‌ها به شمار رفته و پرداخت تسهيلات نهضت ملي را عملا غير ممکن مي‌سازد.

پول چالش اصلي وزير راه و شهرسازي
رستم قاسمي وزير راه و شهرسازي در حاشيه نشست مشترک با اعضاي کميسيون عمران مجلس شوراي اسلامي و رئيس سازمان برنامه و بودجه کشور که در خصوص آخرين وضعيت تامين مالي قانون جهش توليد و تامين مسکن برگزار شد، گفت: طرح نهضت ملي مسکن يکي از مهمترين موضوعات کشور بوده که نه تنها محدود به يک وزارتخانه نمي‌شود بلکه فراقوه‌اي است.
وزير راه و شهرسازي دولت سيزدهم پرداخت تسهيلات را يکي از چالش‌هاي ساخت واحدهاي مسکوني طرح نهضت ملي مسکن دانست و گفت: در قانون پيش بيني شده 20 درصد منابع تسهيلاتي بانک‌ها به حوزه مسکن اختصاص پيدا کند، درحالي که بانک‌ها همکاري لازم را ندارد. از اين رو مقرر شد، جلسه اي با حضور رئيس بانک مرکزي و بانک‌هاي اصلي و مورد نظر در کميسيون عمران مجلس شوراي اسلامي برگزار شود.
وي ادامه داد: اگر تسهيلات حوزه مسکن به موقع پرداخت نشود، در انجام تعهدات براي  ساخت 4 ميليون واحد مسکوني در چهار سال با مشکل مواجه خواهيم شد از اين رو انتظارمي رود، با همکاري نمايندگان رفع موانع تعهد دولت براي ساخت مسکن که دغدغه رئيس جمهور است، بر طرف شود. وزير راه و شهرسازي در خصوص تامين زمين براي اجراي طرح نهضت ملي مسکن عنوان کرد: 3 ميليون 200 هزار واحد مسکني در شهرها و 800 هزار واحد مسکوني در روستا مطابق با طرح نهضت مسکن ساخته خواهد شد. در همين راستا براي حدود يک ميليون و  500 هزار زمين تامين شده و هم اکنون در حال بارگزاري هستند. همچنين، زمين مورد نياز براي يک ميليون و 400 هزار واحد مسکوني در حال تغيير کاربري در شوراي برنامه ريزي استان و شوراي عالي شهرسازي است که بايد تا پايان شهريور ماه انجام شود. مسئله تامين زمين براي 3 ميليون 200 هزار واحدمسکوني شهري تا چند ماه آينده به پايان خواهد رسيد.

تمرکز بر خودمالکي‌ها
در اين رابطه بررسي دستورات سيد ابراهيم رئيسي در خصوص مسکن که بخشي از ان به ارائه زمين به اشخاص به شرط ساخت واحد محدود مي شود. نشان دهنده، عمق دغدغه دولت در عدم تحقق وعده ساخت 4 ميليون واحد مسکوني دارد . رئيس جمهور در جلسه شوراي عالي مسکن دستگاه‌هاي دولتي را براي اختصاص اراضي خود به طرح نهضت ملي مسکن مکلف کرده، و تاکيد کرد که اين اراضي بايد تا پايان شهريورماه در اختيار وزارت راه و شهرسازي قرار گيرد، تا از طريق بانک زمين به متقاضيان واگذار شود. در غير اين صورت تمامي زمين‌ها به نام دولت جمهوري اسلامي ايران سند خواهد خورد.
واگذاري زمين‌هاي دولتي به مردم در قالب طرح خودمالکي خواهد بود. طبق گزارش وزارت راه و شهرسازي تاکنون به 218 هزار و 68 واحد تسهيلات خودمالکي پرداخت شده است. همچنين 158 هزار و 30 واحد روستايي در حال نوسازي است. 578 هزار و 140 واحد شهري نيز توسط وزارت راه و شهرسازي پيش مي‌رود. کل واحدهاي تعريف شده در قالب نهضت ملي مسکن يک ميليون و383 هزار و 513  واحد است.
درباره چگونگي ساخت مسکن از طريق طرح‌هاي خودمالکي، وزارت راه و شهرسازي در نقاطي که زمين در اختيار دارد، شامل شهرهاي جديد، محدوده تحت مسئوليت بنياد مسکن، شهرهاي زير 500 هزار نفر جمعيت و به طور کلي زمين‌هايي که در بانک زمين به ثبت رسيده اراضي خود را به متقاضيان ساخت و سازندگان واگذار مي‌کند. متقاضيان مي‌توانند اين زمين‌ها را با نرخ دولتي و در اقساط 10 ساله در اختيار بگيرند.
البته آن‌طور که رستم قاسمي  وزير راه و شهرسازي اعلام کرده تاکنون 7600 هکتار زمين‌هاي دولتي ساير دستگاه‌ها شناسايي شده و تا پايان شهريورماه اراضي ساير دستگاه‌ها براي اجراي طرح نهضت ملي مسکن تعيين تکليف مي‌شوند. به گفته وزير راه و شهرسازي در شهرهايي که زندگي مردم در واحدهاي يک طبقه است زمين براي ساخت خانه‌هاي ويلايي واگذار مي‌‌شود به جز برخي مناطق از جمله شمال کشور، در ديگر نقاط مشکلي در تامين زمين وجود ندارد.