سیگنال خرازی؛تهدید یا تشویق به احیای برجام؟
- شناسه خبر: 44861
- تاریخ و زمان ارسال: 21 اردیبهشت 1403 ساعت 23:58
- نویسنده: روزنامه آرمان امروز
آرمان امروز بررسی کرد؛
آرمان امروز-سرویس بین الملل: کمال خرازی، یکی از چهره های مهم سیاست خارجی ایران و رئیس شورای راهبردی روابط خارجی در مصاحبه ای با الجزیره گفت: دو سال پیش در گفتوگویی اعلام کردم که ایران ظرفیت تولید بمب هسته ای دارد؛ امروز هم آن ظرفیت هست، ولی ما تصمیمی برای تولید بمب هستهای نداریم. اما اگر موجودیت ایران تهدید شود، ناچاریم دکترین هستهای خود را تغییر دهیم. وی افزود: اخیرا مقامات نظامی هم اعلام کردند که اگر اسراییل بخواهد به تاسیسات هسته ای حمله کند تجدید نظر در دکترین و سیاستهای هستهای ایران و عدول از ملاحظات اعلامی گذشته محتمل و قابل تصور است.
وی در قسمت دیگری از مصاحبه خود با تایید مذاکره با آمریکا، گفت: گفتوگوهای غیرمستقیم بین ایران و آمریکا موضوع جدیدی نیست.
سال ها برقرار بوده و امروز هم برقرار است، چه از طریق سفارت سوئیس که حافظ منافع آمریکا در ایران است و چه از طریق برخی کشورهای منطقه.
وی افزود: در قضایای اخیر هم، هم سیاست ایران و هم سیاست آمریکا مبتنی بر این بود که این جنگ گسترش نیابد و در این راستا گفتوگوهای غیرمستقیم با آمریکا داشتیم.
خرازی ادامه داد: هم آمریکا، هم ایران و هم کشورهای منطقه خواستار فراگیر شدن این جنگ نیستند و آن را به مصلحت خود نمی دانند. آمریکاییها سال انتخابات خود را میگذرانند و تمرکزشان هم بر خاور دور است؛ بنابراین به مصلحت خود نمی دانند که جنگ گسترش یابد. آنها از تواناییهای ایران آگاهند و در همین عملیات وعده صادق دیدند که توانایی ایران چیست.
بلافاصله پس از این مصاحبه؛ متیو میلر، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در نشست خبری در واکنش به پرسشی درباره اظهارات اخیر کمال خرازی در زمینه احتمال تغییر دکترین هستهای ایران گفت: «این اظهارات غیرمسئولانه است و همانطور که رئیسجمهوری و وزیر خارجه روشن کردهاند، آمریکا اطمینان حاصل میکند که ایران هرگز به سلاح هستهای دست
نمییابد.» میلر تاکید کرد که آمریکا از طیفی از ابزارها برای جلوگیری از دسترسی ایران به سلاح هستهای استفاده میکند و همه گزینهها روی میز است. او بهترین راه را دپیلماسی دانست ولی ادعا کرد باتوجه به تشدید تنشها در منطقه و شکست همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی با این راه حل خیلی فاصله داریم.
با این وجود؛ مذاکراتی که در روزهای گذشته خبرهای مربوط به آن به رسانهها درز پیدا کرده و از سوی دیگر، کشورهایی مانند عمان یا حتی ژاپن بهطور تلویحی از آمادگی خود برای «میانجیگری» در آن خبر دادهاند که ادعاهای گروسی و توییت او و دیدارش پشت درهای بسته با باقریکنی و امیرعبداللهیان میتواند تأییدی بر آن باشد.
البته حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران هم شامگاه چهارشنبه گذشته در گفتوگوی تلفنی با جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا برخی طرفهای مذاکرات برای احیای برجام را «زیادهخواه» دانست و گفت «همکاری آژانس و ایران در مسیر خوب قرار دارد و ما از سفر رافائل گروسی مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی به ایران استقبال میکنیم».
سفر رئیس آژانس بینالمللی انرژی اتمی اگرچه بهواسطه حضور در نخستین کنفرانس بینالمللی علوم و فنون هستهای ایران انجام میشود اما اصل سفر ارشدترین مقام آژانس با درنظرگرفتن «اختلافات پادمانی حلنشدنی» با ایران اهمیت خاصی دارد.
اما با توجه به اینکه تنها شش ماه به برگزاری انتخابات ریاستجمهوری ایالات متحده مانده و با درنظرگرفتن نتایج نظرسنجیها زمزمه بر مسند نشستن دوباره دونالد ترامپ به گوش میرسد، به نظر میرسد جمهوری اسلامی درصدد باشد برای احیای برجام تلاش مضاعفی به خرج دهد.
این در حالی است که برخی از تحلیلگران و ناظران هم اذعان دارند که برجام دیگر قابل بازیابی نیست، زیرا شرایط به کلی تغییر کرده و ایران پیشرفتهای هستهای برگشتناپذیر بسیاری داشته و گروه ۵+۱ جای خود را به ۴+۱ داده است که تاکنون گامی مؤثر برنداشتهاند. حال باید دید سفر عالیرتبهترین مقام آژانس بینالمللی انرژی هستهای به ایران در آستانه برگزاری نشست شورای حکام چه نتایج ملموس و عینیای را بهدنبال خواهد داشت.
در این میان زرگر، تحلیلگر ارشد مسائل بین الملل میگوید: احتمال دارد ایران سیگنالی ارسال کرده باشد که اگر برجام احیا نشود یا در شورای حکام اقدامی علیه ایران انجام شود، پیامدش چنین موردی است. این یک پیام است و کاربرد سیاسی دارد و احتمالا طرف مقابل نیز پیام را دریافت کرده باشد و در روزهای آینده بیشتر از مذاکره و برجام بشنویم. طرفین امروز چنین خواسته ای دارند اما ممکن است از راه های مختلف به سمت آن حرکت کنند.