بیاقبالی نسل جدید به احزاب؛ چالش تازه این روزها
- شناسه خبر: 12918
- تاریخ و زمان ارسال: 18 شهریور 1402 ساعت 23:50
- نویسنده: روزنامه آرمان امروز
آرمان امروز، گروه سیاسی: امروزه احزاب یکی از ضروریات زندگی جوامع بشری در دوره مدرن محسوب میشود بهطوریکه یکی از موثرترین نهادهای تأثیرگذار بر روندهای تصمیمگیری و اجرایی کشور و بهعنوان حلقه رابط بین مردم و حاکمیت سیاسی عمل میکند. در جوامع و نظامهای سیاسی کنونی تقریبا هم اندیشی کاملی نسبت بهضرورت تحزب وجود دارد و از احزاب بهعنوان چرخدنده ماشین دموکراسی یاد میشود. پس از پیروزی انقلاب شاهد پیدایش احزاب و گروههای سیاسی مختلف با آرمانها و عقاید گوناگون بودیم ولی با گذشت بیش از چهاردهه هنوز احزاب سیاسی به معنای واقعی کلمه نهادینه نشدهاند و هیچکدام از احزاب نتوانستهاند کار ویژه واقعی احزاب از جمله مشارکت سیاسی، جامعهپذیری سیاسی، ارتباطات سیاسی و… را داشته باشند اگر چه به کرات نام احزاب شنیده شده اما اکثریت قریب به اتفاق آنها فقط نام حزب را یدک کشیدهاند. در این رابطه باید به این نکته اشاره کنیم که باتوجه به استقبال از احزاب میتوانیم بگوییم جوانان اقبالی به آنها ندارند و در واقع اهمیتی به فعالیتشان ندارند.
چالشی که با برنامهریزی و اهمیت دادن به احزاب مستقل جذابیت بیشتری داشته باشد. علیرغم تجربه ناموفق احزاب سیاسی در ایران هنوز هم اعتقاد به ضرورت نهادهای نظاممند، سازمان یافته، رسمی، قانونی و هدفمند کماکان به قوت خود باقی است. اگر ساختار بیمارگونه احزاب سیاسی بهبود یابد، آسیبها و موانع بر طرف گردد احزاب سیاسی با گرم نمودن فضای انتخابات از طریق تبلیغات، مناظره، گفتگو و به بحث کشیدن مسایل مهم و مشکلات جدی و ارایه راهکارها، شهروندان بیتفاوت را تبدیل به شهروندانی مسوول و متحرک نموده باعث مشارکت بیشتر مردم در انتخابات شده و یکی از زمینه های تحقق توسعه سیاسی را فراهم مینمایند.
احزاب سیاسی ارتباط تنگاتنگی با کلیه وجوه سیاست و بهخصوص انتخابات دارد. احزاب سیاسی با سازمان دادن به اندیشهها و گرایشهای سیاسی موجود در جامعه در عین حالی که عامل تقسیم کردن و متشکل ساختن مردم به شاخهها و بخشهای گوناگوناند، عامل نزدیک کردن و تلفیق نمودن خرده گرایشهای فردی و اجتماعی در قالب دکترینها، ایدوولوژی ها و یا نظامهای اندیشهای کم و بیش منسجم میباشند این معنی، طبعا به مبارزههای انتخاباتی ابعاد عمیقتری میبخشد و معنی و مفهوم موضوعات مورد مبارزه را از شکل فردی و گاهی سطحی خارج کرده و به آن رنگ و بوی فلسفی، اجتماعی و فرهنگی میافزاید و بهصورت مسایل سازمان یافتهتر به بازار سیاست عرضه خواهد کرد.
اما احزاب چه خدماتی میتوانند ارائه دهند که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد: ۱ـ احزاب می توانند به عنوان ابزاری برای استخدام سیاسی و مجرائی برای اعمال فشار از پائین به بالا عمل کنند. ۲ـ احزاب فرصتهایی را برای تشکیل ائتلافهایی از صاحبان منافع قدرتمند سیاسی به منظور حفظ و تداوم حکومت فراهم میآورند. ۳ـ احزاب نقش بسیج کننده دارند، میتوانند مردم را بسیج نمایند یا در پروژههای همیاری در سطح ملی شرکت کنند. ۴ـ احزاب سیاسی بهعنوان نهادهای ضروری برای حفظ ثبات سیاسی در نظر گرفته میشوند. ۵ـ برخورد و انتقاد از حکومت و سعی در جلوگیری از انحراف حکومت اکثریت از معیارهای ارزش و مصالح ومنافع ملی با نظارت دایم. ۶ـ بالا بردن ضریب صحت تصمیم گیریهای سیاسی و سیاستگذاریهای راهبردی و کاهش احتمال خطا با افزایش مشارکت و تضارب آراء در سطح نخبگان و عموم جامعه.