جدال جنگلهای خراسان شمالی با تـغـیـیر اقـلیـم
- شناسه خبر: 37858
- تاریخ و زمان ارسال: 15 اسفند 1402 ساعت 23:50
- نویسنده: روزنامه آرمان امروز
آرمان امروز : خراسان شمالی ۴۳۴ هزار و ۵۵۰ هکتار جنگل دارد که از این مقدار، ۲۵ هزار هکتار متعلق به جنگلهای هیرکانی و بقیه مربوط به جنگلهای ایران تورانی است.
این استان جنگلهای بسیار باارزشی از درختهای اُرس و بلوط دارد، اما با چالشهایی نیز مواجه است که میتوان برخی از این چالشها را با مدیریتها انجامشده با کمک مردم کاهش داد.
فشار را از جنگلها برداریم
حسننژاد که مدرک دکتری علوم جنگل دارد، در گفتوگو با خبرنگار ایسنا، اظهار کرد: یکی از مهمترین چالشهایی که اکنون جنگلهای استان با آن مواجهاند تغییر اقلیم است. این چالش سبب شده است تا درختها روند رشد فنولوژیکی خود را بهطور کامل طی نکنند و در فصل زمستان که باید به خواب بروند، این امر اتفاق نمیافتد و روند رشد آنها ادامه مییابد یا در فصل بهار با سرمای دیررس، دچار سرمازدگی میشوند. وی ادامه داد: تکرار این روند موجب میشود درخت هر سال ضعیفتر شود و انواع بیماریها و آفات گریبانگیر درختان شود. از سوی دیگر، در برخی نقاط جنگلی با چالش دام، بخصوص بز مواجهیم و این امر فشار وارده به جنگلها را بیش از پیش میکند و باید فشار را از جنگل کم کنیم. این کارشناس منابع طبیعی بیان کرد: حضور دام در جنگلها موجب میشود بستر خاک سفتتر شود. ضمن اینکه امکان نفوذ آب حاصل از بارندگی کاهش مییابد، امکان تجدید حیات طبیعی جنگل نیز از بین می رود. علاوه بر آن، دامها نهالهای نورسته را از بین میبرند که نتیجه آن از بین رفتن تجدید حیات طبیعی در این مناطق است. وی تاکید کرد: یکی دیگر از چالشهایی که جنگلها ما با آن مواجهاند، کمبود منابع آبی و بارندگی است. بنابراین باید در وهله نخست داشتهها را حفظ کنیم، سپس به سمت توسعه و افزایش سطح جنگلها گام برداریم. حسننژاد گفت: در طرحهای جنگلکاری تا وقتی نهالهای غرسشده مستقر شوند، باید آبیاری شوند و حفاظت از نهالها با هدف وارد نشدن دام به عرصههای طبیعی انجام شود، اما از آنجا که با چالش کمبود منابع آب مواجهیم در این حوزه کمتر موفق بودهایم.
حفظ ذخیرهگاه و عرصههای جنگلی نیازمند مشارکت جوامع محلی است
قدیمی، مدیر منابع طبیعی و آبخیزداری بجنورد نیز در گفتوگو با خبرنگار ایسنا، با اشاره به اینکه خراسان شمالی ذخیرهگاههای جنگلی نادر و بسیار خوبی دارد، اظهار کرد: حفظ این ذخیرهگاهها نیاز به همکاری مشترک جوامع محلی و بهرهبرداران دارد، اگر این همکاری وجود نداشته باشد، به نتیجه نخواهیم رسید. وی ادامه داد: برای حفاظت از ذخیرهگاههای جنگلی برنامههای زیادی اجرا و اعتبارات زیادی هزینه شده است، اما مهمترین نکته برای باقی ماندن آنها اجرای برنامههای ترویجی است. قدیمی افزود: ذخیرهگاههای خراسان شمالی، ذخیرهگاههای بسیار نادر و روبه انقراضی است که اگر همکاری و حفاظت همه جامعه نباشد، این عرصهها از بین میروند.
چرای دام و آتشسوزی، چالشهای جنگل
وی به موضوع آتشسوزی جنگلها اشاره و بیان کرد: آتشسوزی نهتنها چالش جنگلهای این استان، بلکه چالش جنگلهای تمام کشور است که سبب میشود گونههای بسیار ارزشمندی از بین بروند. اگر یک هکتار از جنگلهای اُرس در این استان از بین رود، برابر از بین سرفتن سرمایه بزرگی در این استان است.
قدیمی به چرای دام در جنگلها اشاره و از آن بهعنوان یکی دیگر از چالشهای موجود در جنگلهای استان یاد کرد و گفت: در برخی نقاط جنگلی و ذخیرهگاههای جنگلی با وجود اینکه قرق اعلام شده است، باز هم شاهد حضور دام و چرای مجاز و غیرمجاز آنها هستیم. متاسفانه تعدادی از دامداران این موضوع را رعایت نکردهاند و دامها را برای چرا روانه جنگل میکنند.
وی ادامه داد: خشکسالی علاوه بر مشکلات یادشده، دامنگیر جنگلهای استان میشود و اگر ادامه یابد، سبب ضعیف شدن درختها میشود و آفت آنها را فرا میگیرد.