سایه احیای برجام بر مذاکرات گروسی
- شناسه خبر: 44489
- تاریخ و زمان ارسال: 18 اردیبهشت 1403 ساعت 23:58
- نویسنده: روزنامه آرمان امروز
آرمان امروز بررسی کرد؛
آرمان امروز-سرویس دیپلماسی: رافائل گروسی، مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز دوشنبه ششم مه ۲۰۲۳ هفدهم اردیبهشت ۱۴۰۳ در راس هیئتی متشکل از کارشناسان و مسئولان این نهاد برای گفتگو با مقامات ایرانی وارد تهران شد.
طبق شنیده ها گروسی به دنبال راههای تقویت نظارت و کنترل از سوی نهاد زیر مجموعه سازمان ملل بر فعالیتهای هستهای ایران است.
ایران پس از خروج آمریکای تحت ریاست دونالد ترامپ از توافق هستهای قدرتهای جهانی با تهران در سال ۲۰۱۸، به تدریج روند غنیسازی اورانیوم را سرعت بخشید و ضمن افزایش سطح و میزان ذخایر آن، به تدریج همکاری با آژانس بین المللی انرژی اتمی را کاهش داد.
رافائل گروسی ماه گذشته در گفتگو با اسکای نیوز گفته بود که میزان بازرسی (در ایران) هنوز به سطحی نرسیده که مد نظر آژانس بینالمللی انرژی اتمی است.
مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی که گفتگو با مقاماتی از جمله علی باقری کنی، مذاکره کننده ارشد هستهای و حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران در برنامه سفرش به ایران بود، تاکید کرد: «با توجه به عمق و وسعت برنامه (هستهای ایران)، ما باید قابلیتهای نظارتی بیشتری داشته باشیم.» ایران در حال حاضر غنی سازی اورانیوم با خلوص ۶۰ درصد را که فاصله چندانی با غنیسازی ۹۰ درصدی مورد نیاز ساخت تسلیحات هستهای ندارد، آغاز کرده است.
وی افزود: ایران همچنین توانایی آژانس بینالمللی انرژی اتمی را برای انجام وظایف خود آنطور که میخواهد، تا سطح قابل توجهی محدود کرده است.
به گفته گروسی آژانس با مجموعهای از موانع روبرو است که مهمترین آنها ممانعت از ورود برخی کارشناسان ارشد این نهاد به ایران و همچنین عدم ارائه توضیحات کافی و قانع کننده از سوی تهران در خصوص ذرات اورانیومی است که در برخی مکانهای اعلام نشده، یافت شده است.
گروسی پس از بازگشت از آخرین سفر خود به ایران در مارس ۲۰۲۳، بر این باور بود که امتیازات بزرگی را که با عباراتی مبهم در قالب یک «بیانیه مشترک» به آن اشاره شده بود از تهران دریافت کرده است اما گزارشهای ارائه شده آژانس بینالمللی انرژی اتمی به کشورهای عضو نشان میدهد که نتیجه چندانی از این میان حاصل نشده است.
گروسی امیدوار بود که این بیانیه منجر به بازنصب دوربینهای نظارتی و سایر تجهیزات نظارتی شود که به درخواست ایران در سال ۲۰۲۲ برداشته شده بود.
از سوی دیگر محمد اسلامی روز سه شنبه پس از مذاکرات دو جانبه فنی با هیات آژانس در نشست خبری مشترک با رافائل گروسی ضمن قدردانی از سفر و حضور گروسی در کنفرانس بینالمللی هستهای گفت: اگرچه بدخواهان از تعامل ایران و آژانس ناخرسند هستند و با ادبیات مخرب سعی بر سیاهنمایی و کم ارزش نشان دادن دارند معتقدیم توافق مشترک مبنای خوبی برای تعامل است و ما بر این خط مبنا به عنوان نقشه راه خود میان ایران و آژانس تاکید کردیم. مذاکرات پیشرفت بیانیه مارس را به عنوان خط مبنا مثبت ارزیابی کردیم.
وی ادامه داد: ما در این مذاکرات پیشرفت بیانیه مارس را به عنوان خط مبنا مثبت ارزیابی کردیم اگرچه به دلیل شرایط به وجود آمده در مسایل ایران و آژانس روند همکاریها کند شد و هر دو طرف از این کندی ابراز ناخرسندی کرده بودند. ما تداوم تعاملاتمان را بر مبنای بیانیه مشترک در سه بخش از این پس دنبال می کنیم؛ اول موارد گذشته است که در سند برجام در قالب پی ام دی بسته شده بود اینها مسایل خاص خودش را دارد که آغشته به مسائل بیرونی و سیاسی است و نباید به دیگر بخشها تسری داده شود.
در این بخش موضوع مهم ۲ مکان باقی مانده است، موضوع ناترازی مواد حل شد و بر حل ۲ مکان باقی مانده تمرکز میکنیم. مدیرکل آژانس باید نقش تسهیل کننده برای برداشتن موانع داشته باشد.
اسلامی گفت: بخش دوم، درباره وضعیت موجود است که در چارچوب ان پی تی و پادمان انتظارات و کاستیها را دنبال می کنیم و برای اقدامات هماهنگ برای پیشبرد وضعیت موجود اقدامات متقابل لازم را انجام میدهیم و بخش سوم که مدیرکل و شخص آقای گروسی مسئول آن است و باید گام هایی بردارند که برای آینده است.
نقشی که مدیرکل به موجب وظایف قانونی برعهده دارد و باید تسهیل کننده باشد برای برداشتن موانع و حل مسایل مربوطه که عمدتا سیاسی است، در این رابطه حائز اهمیت است.
همچنین رییس سازمان انرژی اتمی گفت: ما توافق کردیم برای تهیه پیشنویس این سه بخش معاونان دو طرف مذاکرات را دنبال کنند و الان هم مذاکرات در حال انجام است و همان طور که زمان پیش میرود نتایج مورد انتظار را دریافت کنیم. البته این آغاز یک فرایند است.
علی اصغر زرگر در رابطه با این گفته ها می گوید: صحبت های طرفین حاکی از این است که عزم و اراده برای رسیدن به توافق بیشتر شده و احتمالا در روزهای آینده نیز گام هایی مثبت در این راستا برداشته می شود.