مشکل اصلی اقتصاد ایران
- شناسه خبر: 44343
- تاریخ و زمان ارسال: 17 اردیبهشت 1403 ساعت 23:50
- نویسنده: روزنامه آرمان امروز
علی اکبر نیکواقبال / افتصاددان
آرمان امروز : نظام سیستمی اقتصاد مثل ارگانهای بدن انسان است که اگر عضوی ناراحت شود کل اعضا ناراحت میشود، در نتیجه در اقتصاد ممکن است با مسالهای مواجه شویم که با حل آنها، مشکلات کل سیستم حل نشود. دولتمردان ما باید در چند بخش اثرگذاری داشته باشند تا در کل، سیستم اقتصادی راه بیفتد، ولی در حال حاضر تا سلامتی کل سیستم فاصله زیادی مانده است. به علت وابستگی شدید اقتصادِ ما به نفت، طی ۷۰- ۶۰ سال گذشته بیماری هلندی در کشور شکل گرفت، ولی در دهه اخیر این موضوع بسیار بحرانی شد و در حال حاضر به صورت ملموس مصیبت منابع را در تمام وجودمان لمس میکنیم.
از آنجایی که واردات خانه، زمین و مسکن غیرممکن است در گذشته این بخش رونق بسیار بیشتری از سایر بخشها به دست آورد بهطوری که هر شخصی که در بخش مسکن سرمایهگذاری میکرد بهطور متوسط سالی ۳۰ درصد سود به دست میآورد، در صورتی که هیچ یک از بخشهای اقتصاد حتی سوداگری هم چنین سودی را هم نداشت. در نتیجه این موضوع منابع بسیار عظیمی در ساختمانسازی آمد، اما در حال حاضر هر چه دولت میخواهد کمک کند که باز صنعت مسکن و ساختوساز جان بگیرد تا از این طریق دیگر بخشهای وابسته به ساختوساز راه بیفتد، به نتیجه نمیرسد و نمیشود که از طریق شکوفایی مسکن رونق اقتصادی را به تمام بخشها ببریم. متاسفانه در سیستم بانکی ما بانکها حدودا ۶۰ درصد منابعشان را به شرکتهای مربوط به خودشان میدهند، در نتیجه آن اصلی که باید به فردی وام دهیم که دارای بالاترین بازدهی باشد در اقتصاد ما اجرا نشده است. از سال ۱۹۷۰ به این طرف رکود تورمی در سطح دنیا به وجود آمد و اقتصاددانهای آن زمان راهحلی که بتواند این مشکل را حل کند، پیدا نکردند. در نتیجه در کشورهای صنعتی تورم را روی دو درصد نگه داشتهاند و مقداری بیکاری و کسادی را تحمل کردند. آنها اولویت را به مهار قیمتها دادند.
سیاستگذاران ما نباید از طریق نشر اسکناس و افزایش پایه پولی مسائل اقتصادی را حل کنند. تنها راهحل سیاستگذاریها برای طرفِ عرضه است، آن هم بدون اینکه تاثیری در تقاضا و رشد نقدینگی داشته باشد، در واقع باید معجزهای صورت گیرد تا شرکتی که بهطور مثال ۱۰۰ واحد تولید میکند بدون اینکه وام بگیرد یا چاپ پول داشته باشیم ۲۰۰ واحد تولید کند که این موضوع کار سختی است. سیاستهای طرف تقاضا خیلی ساده، ولی خطرناک است، اما سیاستهای طرف عرضه بسیار سخت، اما برای اقتصاد ایران بسیار راهگشاست و با نظریات اقتصاددانهای بزرگ دنیا هم همخوانی دارد.