اسطوره، خاموش در ابن بابویه
- شناسه خبر: 29716
- تاریخ و زمان ارسال: 16 دی 1402 ساعت 22:53
- نویسنده: روزنامه آرمان امروز
به بهانه سالروز درگذشت جهان پهلوان تختی
آرمان امروز- رها معیری: «سعدیا مرد نکونام نمیرد هرگز/ مرده آن است که نامش به نکویی نبرند» این شعر شیخ اجل درباره تختی مصداق پیدا کند. علاقهمندان هرساله در قبرستان قدیمی ابنبابویه در شهر ری بر سر مزار آقاتختی جمع میشوند تا از مرام پهلوانی و فتوت یاد کنند. غروب یکشنبه زمستانی، غربت خاموش گورستان ابن بابویه را بیشتر امتداد می داد، خوش شانس ترین و قدر دیده ترین خفته این خاک، هنوز هم مرحوم غلامرضا تختی است که به مدد بنای مرتبتری که بر سر مزار او ساختهاند، بعد از خود ابن بابویه (که مزارش، زیارتگاه شیعیانی است که معتقدند مرد خفته در این خاک، با دعای امام زمان(عج) به پدر و مادرش که بچه دار نمی شدند بخشیده شد)بالاترین شهرت و مراجعه کننده را دارد. اما فقط بنا نیست که مزار تختی پس از ۵۶، در روز ۱۷ دی میعادگاه پهلوانان و عیاران است.
امروز در سالروز خودکشی او در ۱۷ دیماه، به یاد مرگ دراماتیکی که در هتل آتلانتیک رخ داد و یک کشور را در سال ۱۳۴۶عزادار کرد، میافتیم. پس از تختی، بارها تلاش شد که «اسطورهسازی» شود، هرگاه قهرمانی یکی دو مدال خوشرنگ گرفت، القاب را به سوی او سرازیر شد که او را تختی ثانی کردند، اما نشد که نشد. قهرمانانی که با متصل شدن به سیاسیها القاب مختلف دریافت کردند، اما «پهلوان» نشدند. رسول خادم نیز که یک دهه قبل در سالروز مرگ پهلوان ورزش گفت: «تختی لقبش را از مردم گرفت. این چیزی است که فقط و تنها فقط مردم حق دارند آن را به یک قهرمان بدهند.»
تختی چهرهای ورزشی و اجتماعی است اما به خاطر مردم معترض، دست به اقدامات سیاسی میزند و همین بر محبوبیت او میافزاید و وقتی هم که در اقدامی دیگر دست به خودکشی زد، هیچ کس باور نکرد که جهان پهلوانی چون او که تبدیل به صدای اعتراض و اسطوره مردم شده بود، هجرت کند و مرگ او نه خودکشی، بلکه قتل توسط رژیم شاهنشاهی قلمداد میشود و برای همین باید مبارزه با شدت بیشتری ادامه پیدا میکرد و رژیمی که با پهلوان و دلسوز مردم چنین کاری میکند به هیچوجه استحقاق حکومت بر مردم را نداشت. برای همین جاودانه شد، به سیاست، مبارزات، هنر، فلسفه، ورزش، مسائل اجتماعی و فرهنگی و… حتی روزمرّگی آدمها گره میخورد و در مرگ رویینتن شده و با تاریخ به پیش میرود. تا وقتی که مبارزه هست، تا وقتی که صدای اعتراض و مظلومیت و حق مردم هست، تختی زنده است و با ما.
از قدیم گفتهاند که پهلوان زنده را عشق است، اما این ضرب المثل در روزگار فعلی این ضرب المثل معنایی ندارد. اینکه ما با اسطورههای خود چنین رفتاری میکنیم آنهم بهدلیل تضارب آرا و بدون گفتوگو با یکدیگر درهای خروج را به آنها نشان میدهیم، اما در مقابل کشوری مانند عربستان، اسطورههایی را برای خود با این مبلغ هنگفت و غیرقابل باور برای اسطوره سازی و تبلیغات، هزینه میکند، جای تامل دارد. در بدو ورودم به این بابویه فاتحه برای اهل قبور فرستاده بودم اما با دیدن همه آن چیزها، یک فاتحه بلند بالا خواندم و دلتنگ تر خارج شدم.