بیدار شوید، آرامگاه سعدی در آستانه تخریب!
- شناسه خبر: 1852
- تاریخ و زمان ارسال: 6 خرداد 1402 ساعت 0:07
- نویسنده: روزنامه آرمان امروز
آرمان امروز : سید محی الدین حسینی ارسنجانی : آرامگاه شیخ اجل، سعدی شیرازی در دامنه کوه شمالی شیراز (فهندژ) وبولواربوستان، درجوار باغ تاریخی دلگشا، در محله قدیمی سعدی شیراز و درسه کیلومتری آرامگاه لسان الغیب حافظ شیرازی از جمله بناهای معروف فرهنگی، ادبی، هنری و تاریخی کشور و محل دفن بزرگترین شاعرپارسی گوی قرن هفتم است که بواسطه بیتوجهی مسئولان امور میراثی چه در گذشته و چه حال و عدم مرمتهای تخصصی در سالیان اخیر، در این ایام حال و روز مناسبی ندارد و عنقریب در آستانه تخریب و فروپاشی است. آرامگاهی با دو ایوان بلند، یک گنبد آبی فیروزهای، دو حوض و یک قنات و بخشهای مختلف دیگر مثل کتابخانه، باغ و موزه و تالار اجتماعات و… است. گویا مسئولان میراث فرهنگی و متولیان امور اجرایی در خواب خرگوشی و بیتوجه به مسائل تاریخ و تمدن شیراز و فارس هستند. از این جهت باید به هوش باشند و ضرورت و تسریع مرمت و نگهداری درست و علمی از این اثر تاریخی و مجموعه سعدیه بعنوان اثر ثبتی در فهرست میراث جهانی و محل رجوع و بازدید میلیونها گردشگرداخلی و خارجی را بیش از پیش درک و احساس کنند. مطرح شدن اخبار احتمال شدید ویرانی بخشی از سازه آرامگاه سعدی بعنوان مظهر تاریخ ادبیات ایران در سدههای اخیر موجب نگرانی دوستداران میراث فرهنگی در فارس و کشور شده است. توجه روز افزون مردم و ادیبان وشاعران ایران و جهان و علاقهمندان به میراث فرهنگی کشورمان به این ارامگاه که از اماکن دیدنی دنیا میباشد هرچند باعث شده تامسئولان میراث فرهنگی ایران را به فکر مرمت اساسی ان وادارد اما کمی دیر شده و زودتر از اینها باید به فکر بازسازی و مقاومسازی و مرمت سازه ارامگاه سعدی و دیگر شعرای بزرگ ایران زمین میبودند و حتماً یکی از اهداف سفر اخیر وزیر میراث فرهنگی کشورمان در اواخر هفته اخیربه شیراز، دیار حافظ و سعدی موضوع توجه خاص به همین ارامگاه کهن بود. آرامگاهی که طرح ورودی آن توسط «آندره گدار» هنرمند شهیر فرانسوی، طراحی و پس از آن در سال ۱۳۲۹ به دستور وزیر وقت فرهنگ دوره پهلوی اول میرزا علی اصغرخان حکمت شیرازی و توسط محسن فروغی، معمار برجسته ایرانی، طراحی و اجرا شد. ساختمان آرامگاه به سبک ایرانی با هشت ستون از سنگهای قهوهای رنگ که در جلوی مقبره قرار دارند و اصل بنا با سنگ سفید و کاشی کاری مزین است. بنای آرامگاه از بیرون به شکل مکعبی دیده میشود اما در داخل هشت ضلعی با دیوارهایی از جنس مرمر و گنبدی لاجوردی است. زیربنای اصلی آرامگاه حدود ۲۵۷ متر مربع است. ساختمان اصلی آرامگاه شامل دو ایوان عمود برهم است که قبر شیخ سعدی در زاویه این دو ایوان قرار گرفتهاست. سنگهای پایههای بنا، سیاه رنگ و ستونها و جلوی ایوان از سنگ گرانتیت قرمز مخصوصی ساخته شدهاست. نمای خارجی آرامگاه هم از سنگ تراورتن و نمای داخلی آن از سنگ مرمر است. این مکان محل زندگی سعدی بوده و پس از مرگ وی تبدیل به مقبره او میشود و در نهایت بعد از فراز و نشیب در طول تاریخ به شکل امروزی آن در میآید. امااکنون این آرامگاه در حال حاضر بسیار فرسوده شده و نیازمند فوری مرمت و بازسازی است. مرمت و بازسازی بناهای تاریخی و از جمله ارامگاه سعدی از اهمیت خاصی برخوردار و به حفظ تاریخ، هویت و فرهنگ استان کمک میکند و موجب رفاه و آسایش و زیبایی بصری به مکانهای اطراف چنین آرامگاههایی میشود. کارشناسان میراثی معتقدند مرمت، احیا و مراقبت از آثار تاریخی و تمدنی جزء ضرورتهای فرهنگی و سرمایهگذاری در این حوزه است و این اقدام نیاز مبرم جامعه امروز و پشتوانهسازی برای نسل فردا است. زیرا ارزش زیادی برای جامعه جهانی دارند و همه در حفظ و نگهداری این اماکن باارزش تأکید دارند. بادرامدهای سرشار سالانه که ارامگاه سعدی برای شیراز و فارس دارداختصاص حداقل سه میلیاردتومان برای مرمت اساسی این بنا لازم است در حالیکه مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری فارس خبراز اختصاص یک میلیارد و صد میلیون تومان اعتبار مرمت این ارامگاه داده و عنوان داشته این مبلغ اعتبار برای اولین بار به حوزه مرمت و بازسازی آرامگاه سعدی اختصاص یافته است. طی ۱۶ ماه گذشته زمینه بررسی علمی میزان آسیبهای وارد شده به آرامگاه سعدی در سالیان اخیر فراهم و مشخص شده که این بنای تاریخی دارای مشکلاتی نظیر استحکام بنا و … است. در بررسیهای صورت گرفته مشخص شده بنای آرامگاه سعدی دارای مشکلاتی همچون فقدان استحکام کافی درگنبد، لوستر بقعه، ایوان و… میباشد و باغچههای این آرامگاه نیز دچار مشکل اساسی زیر ساختی است. بنابراین میطلبد تاسوت پایان بر بیتوجهی به اثارگرانسنگ تاریخ و تمدن ایران زمین از شیراز و از بلندای ارامگاه سعدی علیه الرحمه در گوش مدیران مدعی حفظ و هراست از اثار ملی و جهانی نواخته شود. / شیرازپژوه