سبقت زنان در درخواست طلاق
- شناسه خبر: 35254
- تاریخ و زمان ارسال: 27 بهمن 1402 ساعت 22:56
- نویسنده: روزنامه آرمان امروز
«آرمان امروز» گزارش می دهد
آرمان امروز- حمید رضا خالدی: مدیرکل بهزیستی خراسان رضوی در حالی اعلام کرده که ۵۸ درصد متقاضیان طلاق در ایران، زنان هستند که گفته می شود هشتاد درصد موارد طلاق در ایران در پنج سال نخست زندگی به درخواست زنان اتفاق میافتد.
بعد از اینکه اعلام شد که آمار طلاق از یک طلاق به ازای سه ازدواج به رکورد یک طلاق به ازای دو ازدواج در سال جاری رسیده، حالا در خبری دیگر عنوان شده که بیشترین تقاضاهای ثبت شده از سوی زنان بوده است. در آخرین آمارها در این مورد، مسعود فیروزی، مدیرکل بهزیستی خراسان رضوی به ایسنا گفت: «۵۸ درصد متقاضیان طلاق، زن و ۱۱ درصد نیز مرد است. مابقی موارد طلاق نیز توافقی است. طلاقهای وکالتی نیز مقداری افزایش پیدا کرده است.» وی در مورد مهمترین دلایل طلاق در کشور می گوید:«شش دلیل اصلی برای مراجعه طلاق، خشونت خانگی یا پرخاشگری، اعتیاد، خیانت، اختلال روانپزشکی، مهارتهای زندگی و ارتباطی ضعیف و مشکلات یا اختلالات جنسی است.» این آمار در حالی مطرح می شود که چند سال قبل، پژوهشهایی که در دانشگاه «شهید بهشتی» تهران انجام شد نشان داد که ۸۰ درصد درخواستهای ارایه شده برای طلاق در میان زوجهای جوان توسط زنان صورت میگیرد. به گفته دکتر مجید ابهری، رفتار شناس تحقیق یاد شده در مدت یک سال و از طریق مراجعه به دادگاههای خانواده، مصاحبه با زوجهای مطلقه و تماس با مراکز حمایتی انجام شده است. این درحالی است که «ابهری» معتقد است، اصرار زنان به داشتن حق طلاق از نظر آسیبشناسی اجتماعی نشان دهنده عدم اعتماد آنها به تداوم زندگی است. با این حال فهیمی بر این باور است که داشتن وکالت در طلاق به زنان حس استقلال میدهد که این امر موجب احساس امنیت و همین طور احساس برابری بیشتر در میان زنان میشود.
مهمترین دلایل طلاق
این رفتار شناس از کوتاه بودن مدت آشنایی قبل از ازدواج، توجه به معیارهای مادی و ظاهری در گزینش همسر، عدم توجه به شباهتهای فرهنگی، مادی و مذهبی، گرایش به زندگی لوکس و عدم آموزش مهارتهای زندگی به زوجهای جوان به عنوان مهمترین دلایل شیوع طلاق در میان این زوجها نام برده است. بر اساس پژوهشهای انجام شده توسط دانشگاه «شهید بهشتی»، بیکاری، فقر و اعتیاد از جمله مهمترین عوامل بروز اختلاف در میان زوجهای جوان به شمار میآید، هر چند عدم تفاهم جنسی نیز از عوامل مهم سردی روابط اعلام شده است. پیش تر دکتر مصطفی اقلیما رئیس انجمن مددکاری کشور گفته بود، یکی از اصلیترین دلایل افزایش میزان طلاق در میان جوانان اجرای سیاستهای نادرستی نظیر پرداخت حساب نشده وام ازدواج بدون فراهم آوردن زیرساختها و درآمد پایدار برای جوانان است.
روند تصاعدی پیشروی طلاق در ایران
در همین زمینه علی فتحی آشتیانی، رئیس سازمان روانشناسی و مشاوره ایران نیز در همایش روز جهانی سلامت روان گفت: «آسیبهای اجتماعی و اختلالات روانشناسی نسبت به سالهای گذشته روند صعودی دارد. یکی از مهمترین تغییرات اجتماعی طی یک دهه گذشته طلاق است. طلاق در کشور ما با یک شیب و سرعت بالایی در حال پیشروی است. نسبت ازدواج به طلاق در ۲۰ سال گذشته از ۱۲ به یک به کمتر از سه به یک رسیده است.»
از مهریه تا استقلال طلبی
شهلا کاظمی پور، جامعه شناس اما معتقد است که این رویه، موضوع جدیدی نیست. وی در گفت و گو با «آرمان امروز» می گوید: سالهاست که تحقیقات نشان می دهد که بیشتر از نیمی از درخواست های طلاق از سوی زنان صورت گرفته و چیزی حدود ۳۰ درصد هم توافقی است. مهمترین دلیل آن هم وجود مانعی جدی به نام مهریه است. وی در توضیح دلیل خود در موثر بودن نقش مهریه در درخواست طلاق از سوی زنان نیز می گوید: الان مهریه ها به گونه ای است که اکثر مردان نمی توانند از پس پرداخت آن برآیند. در نتیجه وقتی اختلافاتی بروز پیدا می کنند آن قدر ماجرا را کش می دهند که خود زن برود و درخواست طلاق کند.
وی در مورد دیگر عوامل موثر در این مسیر می گوید: برخلاف تصور عامیانه، فقر و کم بنیه بودن اقتصادی خانواده عامل چندان موثری در طلاق ها نیست چرا که وقتی یک دختر با مردی ازدواج می کند که از لحاظ اقتصادی در شرایط چندان مناسبی نیست، می داند که باید شرایط سختی را پشت سربگذارد و برای آن آماده شده است. اما موضوع از جایی آغاز می شود که پای یکی از چالش هایی مانند اعتیاد، بی بند و باری، خشونت و… به میان می آید. آن وقت است که زنان طاقتشان طاق می شود و درخواست طلاق می دهند.
این جامعه شناس تمایل زنان برای دستیابی به استقلال های فردی و مالی را از دیگر عوامل افزایش درخواست طلاق از سوی زنان عنوان کرده و می گوید: این مساله نیز یکی دیگر از عوامل دخیل در رشد درخواست طلاق از سوی زنان است. براساس مطالعاتی که سالهاست انجام می دهیم، بیشتر اختلافات نشات گرفته از خرده گیریهای مردهاست چرا که اصولا خانم ها انعطاف پذیری بیشتری نسبت به آقایان دارند. مثلا مردها در زمان تجرد با ذهنیتی بازتر به مسایل پیش روی زنان مانند حجاب یا آرایش نگاه می کنند اما به محض ازدواج بسیاری از آنها به مردهای سنتی ایرانی بدل می شوند که زنان را به خاطر عقاید خود تحت فشار قرار می دهند. در واقع جمیع این مسایل باعث می شود تا زنان تمایل داشته باشند به صورت مستقل زندگی کنند و از قید و بند فشارهایی که در زندگی مشترک با آن روبرو هستند رها شوند.
وی با طرح مجدد این موضوع که مهریه از مهمترین عوامل بروز اختلافات خانوادگی است می گوید: برای همین است که زنان خواستار احقاق حقوقی مانند حق طلاق یا حق خروج از کشور هستند. چرا که اگر این حقوق برایشان محقق شود، حداقل یک دلگرمی است برای اینکه آنها بهتر و بیشتر به زندگی مشترکشان ادامه دهند.
۱۰ استان بحرانی از نظر آمار طلاق
رئیس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره ایران، ۱۰ استان کشور که از نظر افزایش طلاق و کاهش ازدواج وضعیت بحرانی دارند را اعلام کرد. به گفته او این ۱۰ استان عبارتند از خراسان رضوی، تهران، البرز، مازندران، گیلان، فارس، اصفهان، قم، کرمانشاه و مرکزی. فتحی آشتیانی گفته که آمار طلاق در سال ۱۴۰۲ نیز رشد قابل توجهی داشته است. دادههای سازمان ثبت احوال نیز مهر تائیدی است بر ادعای فتحی آشتیانی. بنا بر دادههایی که سازمان ثبت احوال کشور منتشر کرده است، در چهار ماهه ابتدایی سال جاری، ۱۹۹ هزار و ۷۲۴ ازدواج ثبت شد. در مقابل نیز ۶۵ هزار و ۳۵۴ مورد طلاق ثبت شد. به عبارتی از هر سه ازدواج تقریبا یک مورد آن به طلاق ختم شده است. متوسط عمر طلاق در ایران ۹ سال اعلام شده است.