لزوم تقویت امید اقتصادی
- شناسه خبر: 3464
- تاریخ و زمان ارسال: 24 خرداد 1402 ساعت 23:50
- نویسنده: روزنامه آرمان امروز
آرمان امروز : امید طولانیترین کلمه در زبان غنی ما نیست، اما معنای عمیقی دارد. امید نیروی محرکهای است که بشر را به آیندهای بهتر و روشن تر هدایت میکند. این پایهای است که رویاهای ما بر روی آن ساخته شدهاند. هرکسی که در زندگی هدف دارد، هرکسی که میخواهد به زندگی خود معنا بدهد، به نوعی امید نیاز دارد. همیشه مواقعی در اقتصاد وجود خواهد داشت که در خطر از دست دادن کنترل هستیم و باید برای ایجاد تغییرات مثبت به دیگران تکیه کنیم. اما «امید» یک استراتژی مجزا نیست. امید نوشدارویی نیست که در کوتاه مدت به مردم احساس بهتری بدهد. بیشتر یک محصول جانبی است. این وظیفه اخلاقی ماست که موقعیتهای ناامیدکننده اقتصادی را به موقعیتهای امیدوارکننده تبدیل کنیم.
امید به عنوان حوزهای از تحقیقات دانشگاهی مدتها نادیده گرفته شده و نظریهپردازی نشده است. مطالعه اقتصادی رفاه، که عوامل تعیین کننده رفاه و کیفیت زندگی انسان را بررسی میکند، در درجه اول بر شادی و رضایت از زندگی متمرکز شده است. این مفاهیم ارتباط تنگاتنگی با امید دارند و معمولاً با آن ارتباط مثبت دارند.
امید مبحثی است که بروس ویدیک از دانشگاه برکلی و تعدادی از همکاران وی به آن از منظری اقتصادی پرداختهاند. امید مبحثی است که پیش از این بیشتر توسط فیلسوفها، شاعران و نویسندهها موردتوجه قرار میگرفت؛ اما در عین حال، بسیاری از متخصصان توسعه از امید بهعنوان یکی از تاثیرگذارترین نکات موفقیت عوامل اقتصادی نام میبرند. جمله «امید بخشیدن به کودکان» چیزی است که همواره در سازمانهای توسعهگرا میبینیم و در حقیقت، این جمله بهنوعی کلیشه تبدیل شده است.
در زمانهای اخیر تحقیقات زیادی در زمینه اهمیت امید انجام شده است. برای مثال در یک تحقیق، اثرات واریز مبلغ ۱۰۰ دلار به فقیرترین شهروندان منطقه کلکته هند مورد بررسی قرار گرفت. در ادامه، محققان متوجه شدند که ارسال دعوتنامه به این برنامه (یعنی فقط شانس برنده شدن)، که نیازمند ارائه رسید مالکیت نوعی از دام مانند گاو یا گوسفند بود، باعث رشد ۲۱ درصدی در درآمد و رشدی ۱۵ درصدی در مصرف افراد میشد؛ همچنین میزان کار موثر افراد در طول روز به مقدار یک ساعت افزایش پیدا کرد و سلامتی روانی آنها نیز با بهبود قابلتوجهی مواجه شد.
بهعبارت دیگر، هدف این آزمایش بررسی تغییر وضعیت زندگی افراد فقیر تنها در اثر امیدواری به افزایش درآمد در آینده بود؛ چرا که افراد تصور داشتند تا با شرکت در این برنامه، از یک چک ۱۰۰ دلاری بهرهمند خواهند شد. نتایج این آزمایش نیز حتی خود محققان را شگفتزده کرد. و نکته جالبتر این است که اثرات ایجادشده توسط این انتظار، حتی از اثرات اقتصادی واریز مبلغ صد دلار (فارغ از اثرات روانی آن) نیز بیشتر شده بود. این آزمایش بهنوعی امید به آینده را در شرکتکنندگان افزایش میداد، که در ادامه باعث تشویق آنها برای سرمایهگذاری منابع خود، از نیروی کار تا سرمایه کاری، در فعالیتهای اقتصادی میشد.
از همین روی، امید به عنوان یکی از موتورهای محرکه جامعه میتواند موجبات تابآوری اجتماعی را فراهم آورد. هنگامیکه جامعه ای شاهد و ناظر تغییرات و تحولات مثبت باشد، امید اجتماعی رشد خواهد کرد. موضوعی که یک سوی آن مردم و سوی دیگرش حاکمان قرار دارند.
نتایج نشان میدهد که از میان عوامل اقتصادی، نرخ تورم و بیکاری تاثیر منفی و نرخ تشکیل سرمایه و درجه توسعه یافتگی کشورها تاثیری مثبت بر امید به زندگی داشتهاند. همچنین، تاثیر شاخص شهرنشینی نیز به عنوان یک عامل اقتصادی- اجتماعی بر امید اقتصادی مثبت ارزیابی شده است. در مجموع، شاخصهای کلان اقتصادی تاثیر قابل توجهی بر میزان امید اقتصادی کشورهای مورد نظر داشتهاند. بنابراین از حیث سیاست گذاری برنامه ریزی در جهت بهبود شاخصهای مذکور میتواند زمینه را برای بهبود وضعیت کشورفراهم نماید