هامون تشنه است
- شناسه خبر: 44745
- تاریخ و زمان ارسال: 19 اردیبهشت 1403 ساعت 23:50
- نویسنده: روزنامه آرمان امروز
آرمان امروز : اظهارنظر اخیر علی سلاجقه، رئیس سازمان محیطزیست، درباره آبگیری تالاب هامون بعد از بارشهای شدید در حوضه آبریز افغانستان آنقدر بحثبرانگیز بود که بلافاصله هم رسانههای محلی به آن واکنش نشان دادند، هم نمایندگان استان سیستان و بلوچستان. او در حاشیه جلسه هیئتدولت هفته گذشته گفته بود: «با توجه به هماهنگیهایی که با هیئتحاکمه افغانستان درباره حقابه هیرمند داشتهایم، حدود ۶۰ میلیون متر مکعب رهاسازی آب صورت گرفته است. بررسیها نشان میدهد حدود ۵۰ درصد تالاب هامون آبگیری شده است.»
آبگیری ۵۰ درصدی تالاب بینالمللی هامون با وسعت نزدیک به ۵۷۰۰ کیلومتر در شمال سیستان آنقدر دور از ذهن بود که سازمان محیطزیست بلافاصله آن را اصلاح کرد و خبر داد که ۵۰ درصد تالاب هامون سابوری مشترک بین دو کشور ایران و افغانستان مرطوب شده است. برای اینکه وسعت این اشتباه را بهتر متوجه شویم، ابعاد این تالاب بینالمللی را بررسی کردیم: «تالاب هامون حوضه آبی مشترکی بین ایران و افغانستان بهشمار میرود و در شرایط حداکثر آبگیری حدود ۵۷۰۰ کیلومترمربع وسعت دارد و از این مقدار ۳۸۲۰ کیلومتر مربع متعلق به ایران است. در منطقه سیستان، سه هامون به نامهای پوزک، صابری (سابوری) و هیرمند قرار دارند که بهطور مجزا از منابع آبی جداگانه تغذیه میشوند، ولی در موقع حداکثر آبگیری به هم میپیوندند.»
اظهارات اخیر درباره آبگیری این تالابها، دوباره پای موضوع حقابه این تالابها و مناقشه طولانی ایران و افغانستان را به میان آورد؛ تالابی که خشکی آن از اواسط دهه ۷۰ شمسی به بحرانی در منطقه سیستان تبدیل شده است. هممیهن در گفتگو با کارشناسان و نمایندگان استان، همچنین تصاویر ماهوارهای آخرین وضعیت این تالاب را پس از بارشهای اخیر بررسی میکند. پیگیریهای «هممیهن» از سازمان محیطزیست و وزارت نیرو، درباره آخرین وضعیت تامین حقابه هامون به نتیجه نرسید. حسین سرگزی، کارشناس منابع طبیعی به هممیهن میگوید که سازمان محیطزیست با کمک دانشگاه زابل مطالعهای انجام داده که در آن برآورد شده بود حداقل آب مورد نیاز برای زندهماندن تالابهای هامون سه میلیارد مترمکعب است: «تصاویر نشان میدهد، در حال حاضر آب فقط به هامون سابوری وارد شده و در نقاط دیگر بهصورت چند لکه قابل مشاهده است. بخش عمده هامون سابوری در افغانستان است و حالا آب حدود ۳۵ هزار هکتار از این بخش و به حدود ۲۰ هزار هکتار در بخش ایرانی هامون سابوری پخش شده است؛ یعنی درمجموع حدود ۵۰ هزار هکتار از کف هامون را آب گرفته است. این عدد با توجه به وسعت ۵۷۰ هزار هکتاری هامون کمتر از ۱۰ درصد است.» او ادامه میدهد: «احتمالاً عدد ۵۰ هزار هکتار به آقای سلاجقه منتقل شده و ایشان گفتهاند ۵۰ درصد هامون از آب پرشده است. ضمن اینکه حتی اگر وسعت بیش از ۱۵۰ هزار هکتاری هامون صابری (سابوری) را هم در نظر بگیریم، عنوان کردن این عدد به معنی مرطوبشدن یکسوم از این بخش از تالاب هامون است.» سرگزی میگوید، یکی از مهمترین مشکلاتی که گریبانگیر سیستان شده، منطقه برینگک است که به کانون گردوغبار منطقه تبدیل شده است: «در میان هامون پوزک که تمام آن در افغانستان قرار دارد و هامون سابوری، بخشی بهنام برینگک وجود دارد که مهمترین کانون فرسایش بادی سیستان است،./اقتصاد ۲۴