استارت آپها در حاشیه
- شناسه خبر: 41899
- تاریخ و زمان ارسال: 28 فروردین 1403 ساعت 22:50
- نویسنده: روزنامه آرمان امروز
زهرا نژاد بهرام
آرمان امروز : استارت آپها فرصتهای استثنایی برای حل مشکلات شهری هستند؛ د ر دوره پنجم با رویکرد بهرهگیری از ظرفیت این نیروهای پر توان در بیشتر مناطق شهری فرصتهایی برای رشد و توسعه آنها فراهم شده بود. در دوره ششم شورای شهرتهران، مسأله استارت آپها و فرصتهایی که آنها میتوانند برای رفع مشکلات شهری ایجاد کنند به حاشیه رانده شده است. سازمان فنآوری شهرداری تهران طی دوره پنحم در تلاش برای رونق بخشیدن به فعالیت آنها بود و این مهم در کنار مصوبات شورا و حمایت اعضا به منزله سکوی پرتابی برای تحقق فرصتهای تازه برای حل مسائل شهری با کمترین هزینه بود، استارت آپها امروزه در جهان درجایگاه ویژهای قرار دارند و تصویری خاص از شرکتهای کوچک ومتوسط هستند که با حداقل نیرو و بیشترین توان و کمترین هزینه قادرند با رویکردهای نوین به حل مسائل پرداخته و رونق دوبارهای به مدیریت شهری ببخشند. بر اساس برخی آمارها هم اکنون نزدیک به سه هزار استارت اپ در ایران مشغول فعالیت است که قریب به ۵۰۰ عدد آنها توسط زنان اداره میشود، در آخرین آماری که در سال ۹۸ ارائه شد ایران با دارا بودن بیش از ۴۵۰۰ شرکت دانش بنیان، ۱۹۵ مرکز نوآوری و فناوری، ۹۰ شتابدهنده، ۲۰ صندوق خطرپذیر، ۴۵ پارک علم وفناوری در تمام استانهای کشور، دانشگاههای به نام و بزرگ که برخی از آنها حتی در سطح جهانی دارای جایگاه هستند، ۶ هزار استارت آپ، بازار بزرگ داخلی و کشورهای همسایه پر جمعیت قادر بود تحولی در اقتصاد کشور ایفا کند! البته در شرایط کنونی معلوم نیست چه مقدار از آنها فعال هستند!.
کارخانههای نوآوری درکنار مراکز خلاق از اصلیترین مکانهایی است که امکان رشد و نمو این سیستم در آنها به وجود آمده، اما نگاه متفاوت مدیریت شهری کنونی شهر تهران و بازگشت بهاندیشه تمرکز گرایی مبتنی بر هزینههای سنگین و بیعنایتی به مشارکت مردمی و دور شدن از تحولات مؤثر در عرصه مدیریت شهری منجر به حاشیه رانده شدن آنها شده است؛ درحالی که این اکوسیستم درونزا و فعال قادر است تحولات مدیریتی و اجرایی مفیدی را برای رضایت شهروندان در کنار سرعت بخشید به حل مسائل ایجاد کند!. اصولاً استارتاپها بستری هستند که میتوانند موجب جلب مشارکت مردم شهر در فرآیندهای شهری شوند. چراکه بخش خصوصی رابطه بهتری با مردم دارد و میتواند پل ارتباطی بین شهرداری و مردم باشد، شهرداری باید بداند که کدام بخش از فعالیتهای خود را میتواند به کمک بخش خصوصی و از طریق استارتاپها، سریعتر، راحتتر و کاراتر انجام دهد؛ به گونهای که منفعت دوسویه تأمین شود. به طور مثال شهرداری در حوزه مدیریت پسماند شهری هزینههای زیادی را متحمل میشد و منافع به دست آمده برای شهرداری نسبت به هزینهای که میکرد، قابل توجه نیست اما زمانی که استارتاپ بخش خصوصی وارد میشود، هزینههای شهرداری کمتر میشود و بخش خصوصی نیز از این همکاری منفعت میبرد! استارتاپهای حوزه شهری وسیلهای هستند تا مردم بیشتر، در بهتر کردن وضعیت شهر سهیم شوند که این امر میتواند موجب کمک به شهرداری شود.
درایران به طور کلی و در تهران به طور خاص، موضوعیت استارت آپها از دستور کار به نوعی خارج شده و ظاهر توجهی به آن نمیشود! در حالیکه استارت آپها تحول نوین از سوی اصلیترین بخش دانش آموخته کشور هستند، که طی یک دهه گذشته توانسته بودند با جذب نخبگان راههای حل مسأله را در کوتاه مدت با کمترین هزینه عملیاتی کند. ازهمه مهمتر بستر بازگشت مهاجران و تقویت انگیزههای اجتماعی را با خود همراه داشته باشد؛ اما به دلیل بیتوجهی به این مهم و شرایط خاصی که کشور در آن قرارداشت هم اکنون ۳۰ در صد ویزاهای استارت آپی جهان برای مهاجرت به ایران تعلق دارد و تلاش برای حمایت و جذب آنها در کشور ظاهراً کم اثر است! این مهم به صورت جدی در مدیریت شهری کنونی شهر تهران قابل مشاهده است، موضوع بیدود و دوجرخههای اشتراکی که میتوانست روش تازهای در حمل و نقل شهری ایجاد کند به فراموشی سپرده شد. دیگر استارت اپهای فعال نیز سرنوشتی مشابه پیدا کردند حتی طرح کاپ نیز که برای پسماند مورد نظر بود جدی گرفته نشد و مسائل شهری بر هم انباشت شد! این به معنی جدی نگرفتن خدمات استارت آپها برای شهر است!.
در واقع این بیتوجهی در کنار محدودیت سرعت اینترنت و فیلترینگ داخلی و جهانی و نیاز به سرمایهگذاری بر روی محصولات این شرکتها شاید از اصلیترین دلایلی باشد که دیگر رمقی هم برای استارت آپها ایجاد نکرده است!
در همین راستا حتی استارت آپها فعال نظیر اسنپ و تپسی و دیجیکالا به عنوان سه استارت آپ موفق و پر رونق که توانسته اعتماد شهروندان را با خود همراه داشته باشد به دلایل متعد د ازسوی مدیریت شهری مورد بیتوجهی است! و در برخی موارد به عنوان رقیب به آنها نگریسته میشود. ضرورت توسعه شهری و دستیابی به فرصتهایی نظیر شهر هوشمند برای حل مشکلات شهری و رساندن تهران به تراز جهانی تنها با ظرفیتهای استارت اپها قابل تحقق است.
به عبارت دیگر از آنجا که شهرها با مشکلات متعددی روبه رو هستند لازم است با توجه به خلاقیت و توانمندی استارت آپها امکان حل بسیاری از آنها فراهم گردد اما کم توجهی به نقش آنها در مدیریت شهری در دوره ششم شورای شهر ازیک سو و عدم ایجاد تسهیلات مناسب مادی و معنوی برای فعالیت آنها در مسائل شهر تهران موجب کمرنگ یا به عبارتی ناپدید شدن آنان شده است!.
ازاین رو به مدیران شهری ششم به خصوص اعضای شورای شهر یا دآوری میکنم که در حفاظت و هراست از سرمایهگذاری پیشین دقت بیشتری کنید و به ظرفیتهای فعال موجود برای حل مسائل شهری که استارت آپها هستند با نگاهی دیگر روبه رو شوید!
این بیتوجهی حتی درمورد کارخانه نوآوری آزادی نیز شکل گرفته که در کشاکش تغییر کاربری و ساخت و ساز قرار گرفته، جایی که نقطهامیدی برای استارت آپها است. فعالسازی تفاهم نامه مشترک شهرداری تهران و معاونت فنآوری ریاست جمهوری که در سال ۹۸ نقطه عطفی برای مشارکت آنها در مسائل شهری است! یا دآور میشود یکی از اصلیترین مکانیسمهای فعالیت این استارت آپها مشارکت مردمی است امری که مدیریت شهری نسبت به آن کمتر دغدغه دارد اما بایستی در دستور کار قرار گیرد!.