چالش های ناتوی آسیایی
- شناسه خبر: 42037
- تاریخ و زمان ارسال: 29 فروردین 1403 ساعت 23:50
- نویسنده: روزنامه آرمان امروز
یدالله کریمی پور
آرمان امروز : سازمان پیمان آتلانتیک شمالی یا NATO، فراگیرترین نهاد نظامی تاریخ با عضویت کنونی ۳۲ ملت است که در بهار ۱۳۲۸، در واشنگتن، دی.سی. بیشتر با هدف سد نفوذ(Containment) اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی تاسیس شد. تمرکز محوری و مستقیم این بزرگترین سازه نظامی تاریخ، بر ایجاد کردن و استمرار بخشیدن به امنیت دو سوی اقیانوس اطلس بوده است. ولی در پی فروپاشی اتحاد شوروی و اضمحلال کلی سوسیالیسم طراز مارکسیسم-لننیسم، علت وجودی و به ویژه علت تداوم موجودیت این سازمان پرهزینه زیر دهها پرسش اصولی قرار گرفت. کانونی ترین پرسش این بوده که چرا به رغم نبود تهدیدی کلان همچون پیمان ورشو و محدودیت قدرت مانور فدراتیو روسیه در خارج نزدیکش، همچنان بخش شمالی اقیانوس اطلس باید سنگین ترین سازه نظامی را در دو سویش جا دهد؟! این در حالی بود که از آغازهای دهه دوم سده ۲۱، پیش بینی ژئوپلیتیسین ها، مبنی بر خطر خیز با قدرت دهشتناک و انتشار جهانی جمهوری خلق چین، هاوس و کنگره را به لرزه انداخت. طی یک دهه پنداشته می شد که سازه NATO برای سد نفوذ چین بس است.
ولی از پایان های دهه دوم سده ۲۱ روشن شد که برای کانتین منت پکن و برقراری امنیت در پاسیفیک شمالی، چاره ای جز ایجاد سازه فراگیر منطقه ای دیگری نیست. سازه ای که دربر گیرنده همه ملتهای سرمایه داری-توسعه یافته این اقیانوس و نیز ملت های تحت خطر باشند. به اغلب احتمال چاره کار در تکوین NPTO است. در نخستین مرحله پیمان آنزوس(ANŹUS) که در برگیرنده اتحاد دفاعی استرالیا,نیوزلند و ایالات متحده بود(۱۹۵۱- سانفرانسیسکو) بود، با تکوین توافقنامه دفاعی آکوس(اوکوس) که در گام نخست بین آمریکا، بریتانیا و استرالیا شکل گرفت، عملا نه تنها جانشین آنزوس شد، که در برگیرنده حوزه های کلیدی مانند هوش مصنوعی، جنگ سایبری، سیستم زیر سطح(ابی) و قابلیت همکاری در حملات دور شده است. بدین ترتیب اوکوس بستر اولیه تکوین نپتو(NPTO) در منطقه پاسفیک-هند مهیا شده است. به اغلب احتمال طی سال های بسیار نزدیک آتی، ژاپن، جمهوری کره، فیلیپین، هند و بیشتر اعضای آس آن(ASEAN) به آن خواهند پیوست. از ۲۰۲۵، فراوان از اوکوس خواهیم شنید. بی گمان جمهوریاسلامی متاثر از تصمیمات اوکوس و نیز واکنش های چین در برابر آن خواهد بود.